اطلاعات اولیه

عمومی‌ترین صفات جانوران که طی مراحل رشد نیز قبل از همه ظاهر می‌شود، تراز ساختمانی آنهاست. همه جانوران زندگی را از یک سلول آغاز می‌کنند و برخی از تراز بافت بالاتر نمی‌روند، اما بقیه آنها از این تراز می‌گذرند و بدن پیچیده‌تری می‌یابند. بدین ترتیب جانوران (متازوآ) را صاحب دو شعبه رده بندی در نظر می‌گیرند. در شعبه پارازوآ ، بالاترین تراز ساختمانی را بافت تشکیل می‌دهد. این شعبه فقط شاخه اسفنجها را شامل می‌شود. همه جانوران دیگر که به شعبه یومتازوآ تعلق دارند، با داشتن اندام و دستگاه مشخص می‌شوند.

دومین صفت عمومی که بعد از تراز ساختمانی در حین رشد جانوران ظاهر می‌شود، نوع تقارن آنهاست. در ابتدا جنین همه جانوران دارای تقارن شعاعی یعنی به صورت کره‌ای توپر و یا توخالی و متشکل از تعدادی سلول است. بعضی از گروههای جانوری مانند عروس دریایی این تقارن شعاعی را تا مرحله بلوغ حفظ می‌کنند، اما در بقیه پس از مدتی جنین تقارن شعاعی ثانویه (مانند ستاره دریایی) و یا تقارن دو طرفی می‌یابد و لارو و جانور بالغ حاصل از آنها نیز معمولا همین نوع تقارن را نگه می‌دارند. بر همین اساس شعبه یومتازوآ را می‌توان به دو دسته دارای تقارن شعاعی (Radiata) و دارای تقارن دو طرفی (Bilateria) تقسیم بندی می‌کنند.

وضعیت سلوم یا حفره عمومی بدن در عروس دریایی

هر گونه فضا یا حفره عمومی که کاملا توسط بافتهای مزودرمی و بویژه توسط پرده‌های صفاقی احاطه شده باشد، سلوم (Coelom) نام دارد. بنابراین جانوران دارای سلوم را متعلق به گروه سلوماتها ، می‌دانند. معنای اصطلاحات آسلومات و پزدوسلومات نیز به همین ترتیب روشن می‌شود. آسلوماتها جانوران فاقد سلوم و در واقع فاقد هر گونه حفره عمومی هستند. پزدوسلوماتها دارای پزدوسل یا سلوم کاذب یعنی حفره عمومی هستند که پوشش آن را مستقیما اکتودرم و آندودرم تشکیل می‌دهند نه صفاق. چنین حفره‌ای در ظاهر به سلوم واقعی می‌ماند. عروس دریایی جز آسلوماتها می‌باشد.

عروس دریایی دارای تقارن شعاعی

جانوران دارای تقارن شعاعی را از روی تقارن آنها که در تمام عمر آنها باقی می‌ماند و همچنین از اینکه بالاترین تراز ساختمانی آنها را اندام تشکیل می‌دهد، شناسایی می‌کنیم. این دسته شامل دو شاخه کیندارین‌ها و شانه داران است. کیسه تنان بیشتر دریازی هستند، بعضی در آب شیرین به سر می‌برند. بازوهایی به صورت شعاعی به اطراف می‌فرستند که کیندوبلاستهای محتوی نماتوسیست دارند. بدن کیسه مانند است و این کیسه با مجرایی به خارج باز می‌شود که هم به منزله دهان و هم مخرج است. چند شکلی دارند و شامل مدوز یا پولیپ می‌شوند. ده هزار گونه دارند.

شاخه کینداریا یا کیسه تنان

این شاخه ، به سه رده تقسیم بندی می‌شود:

• رده هیدروزوآ که شامل هیدر ، اوبلیا و فیزالیا می‌باشد.
  
  
• رده سیفوزوآ که شامل عروس دریایی است.
  
  
• رده آنتوزوآ که شامل شقایق‌های دریایی و مرجانها است.

علت نامگذاری این شاخه به کینداریا

نام شاخه از نام سلولهای گزنده یا کیندوسیتهایی که در روی بازوها ، در اطراف دهان یا در نقاط دیگر بدن این جانوران گوشتخوار قرار دارند، گرفته شده است. هر سلول گزنده محتوی یک نماتوسیست شاخی ، یک کپسول محتوی رشته‌ای فنر مانند و توخالی در درون است. محرکهای مناسب ، سبب پرتاب شدن ناگهانی نماتوسیست می‌شوند. در این فرایند ، رشته از درون به سمت خارج می‌آید و به دور طعمه می‌پیچد. بعضی از اقسام نماتوسیستها نوعی زهر فلج کننده هم از خود ترشح می‌کنند.

شکل ساختمانی کیسه تنان

کیسه تنان به دو شکل ساختمانی اساسی پولیپ و مدوز دیده می‌شوند. در شکل پولیپ محور اصلی بدن ، نسبت به قطر بدن درازتر است و در مدوزهای چتری یا زنگ مانند ، محور اصلی کوتاه است. پولیپها ساکن هستند، اما مدوزها آزادانه شنا می‌کنند و سلولهای جنسی تولید می‌کنند. هر دو شکل مدوز و پولیپ یا تنها یکی از آنها را می‌توان در چرخه زندگی یک کیسه تن مشاهده کرد.

رده سیفوزآ

این رده از کیسه تنان ، جانورانی را شامل است که به نام ژله ماهی ، نامیده می‌شوند و شکل ظاهری همگی آنها ، حالت مدوز را نشان می‌دهد که آزاد و شناگر هستند. این رده شامل 200 گونه از کیسه تنان است که در مناطق دریاهای قطبی تا استوا و تا عمق 3000 متر هم دیده می‌شوند. اندازه‌های متغیر داشته و معمولا در حدود چندین سانتیمتر هستند، اما نمونه‌های غول پیکر هم از اینها وجود دارد که قطرشان تا 2 متر هم می‌رسد. نماتوسیست‌های خطرناکی داشته و نیش انواعی از آنها موجب مرگ انسان می‌شود. نمونه معروف این رده عروس دریایی است که نام علمی آن Arelia ourita می‌باشد.

ساختار عروس دریایی

این موجودات دارای ساختار زیبایی هستند، به همین جهت عروس دریایی نامیده می‌شوند. عروس دریایی ، در اعماق متوسط دریا زندگی می‌کند و بین 10 تا 20 سانتیمتر قطر دارد و بدنی چتر مانند و شفاف ژلاتینی دارد. قطر بدن در مرکز چتر و در حاشیه لبه‌ها ، نازک است و تعدادی تانتاکول در لبه دارد.

دهان چهار گوش در قسمت وسط بدن قرار دارد که به یک حلق لوله‌ای با مقطع 4 گوش وصل می‌شود و انتهای حلق به معده ختم می‌گردد که دارای 4 جیب شعاع است. معده چهار قسمتی است و از این قسمتها ، لوله‌های گوارشی یا معدی منشا گرفته و به صورت مجرای شعاعی حلقوی قرار گرفته و مواد غذایی را به قسمتهای مختلف می‌رسانند. در اطراف دهان 4 بازوی دهانی وجود دارد. در لبه چتر عروس دریایی ، تعداد 8 عدد برآمدگی به فواصل مناسب با هم قرار دارند که این برآمدگی‌ها دارای ساختار حسی هستند و حاوی ذرات شعاعی یا استاتولیتها بوده و نیز 2 چشم ساده در جدار عضو تعادلی خود دارند.

حداقل دو شبکه عصبی وجود دارد که یکی از آنها تمامی سطح روی و زیر چتر و تانتاکولها را عصب‌دار کرده و جریانات عصبی را به آرامی منتقل می‌کند و در تنظیم حرکات موضعی و متمرکزی نظیر تغذیه دخالت می‌کند. دومین شبکه عصبی ، به نواحی زیر چتر محدود شده و جریانات عصبی را به سرعت منتقل می‌کند و باعث تنظیم انقباضات چتر هنگام شنا می‌شود.

سیستم تناسلی و تولید مثلی در عروس دریایی

• چرخه زندگی در اورلیا شامل دو مرحله جنسی و غیر جنسی است. در ضمن جنسها جدا از هم هستند. در مرحله جنسی ، غدد جنسی نعل اسبی شکل ، به تعداد 4 عدد در قسمت زیر چتر در کنار کیسه‌های معدی قرار دارند و از قسمت بیرون اورلیا می‌توان آن را دید. در مدوز نر یا اورلیای نر ، اسپرمها از غدد تناسلی آزاد شده، وارد حفره گوارشی شده و از راه دهان در آب دریا آزاد می‌شوند و در جستجوی مدوز ماده خواهند بود.
  
  
• اسپرمها از طریق دهان اورلیای ماده ، وارد حفره گوارشی شده و در آنجا با تخمکهای آزاد شده از غدد جنسی ماده ترکیب می‌شوند. لقاح که صورت گرفت، تخمهای حاصل از لقاح ، حفره گوارشی را ترک کرده و در کیسه‌های پرورشی مخصوصی که در شیار بازوها بوجود می‌آید، جای می‌گیرند.
  
  
• تخمها بعد از طی مراحل رشد و نمو ، هر کدام به صورت لاروی مژک‌دار درمی‌آیند و سپس این قسمت را ترک کرده و به صورت وارونه روی سطح سخت دیگر متصل می‌شوند. در این حالت لارو ، مژکها را از دست داده و ساکن می‌شود و حدود 12 سانتیمتر اندازه دارد و در این حالت به صورت پولیپ است.
  
  
• لارو بدون مژک ممکن است برای ماهها یا سالها به این شکل باقی بماند. در اواخر پاییز و با شروع سرما ، پولیپ رشد کرده و بطور عرضی تقسیم می‌شود، قطعه قطعه شده و قطعات عمیق‌تر می‌گردند و پولیپ به صورت مجموعه‌ای از قطعات نعلبکی شکل درمی‌آید که لبه آنها دندانه‌دار است و این قطعات بوسیله لوله مرکزی با هم ارتباط دارند.
  
  
• به تدریج قطعات از هم جدا شده و یکی پس از دیگری ، پولیپ را ترک کرده و مدوزهای تقریبا 8 لبی شناور را بوجود می‌آورند که این مدوزها رشد کرده و مدوز بالغ را ایجاد می‌کنند و هر کدام زندگی مستقل خود را به صورت یک عروس دریایی ، ادامه می‌دهند.

مباحث مرتبط با عنوان

• اسفنجها
• بی مهرگان
• ستاره دریایی
• شانه داران
• شقایق دریایی
• فیزالیا
• کیسه تنان
• مرجان
• هیدر

باغ ارم یک باغ ایرانی تاریخی در شهر شیراز است و شامل چند بنای تاریخی و باغ گیاه شناسی می شود.

تاریخ ساخت و بنیان گذار اولیه باغ ارم شیراز، به درستی مشخص نیست؛ ولی توصیف هایی از آن در سفرنامه های متعلق به قرن دهم و یازدهم هجری آمده است. این باغ در روزگار سلجوقیان و آل اینجو پابرجا بوده است. در زمان زندیه هم کریم خان زند در سازندگی و بهسازی این باغ کوشید. باغ ارم در زمان قاجاریه به مدت ۷۵ سال به دست سران ایل قشقایی افتاد. در این زمان عمارتی در این باغ ساخته شد. اما در زمان سلطنت ناصر الدین شاه قاجار عمارتی دیگر توسط حسین علی خان نصیر الملک پی ریزی شد که با مرگ وی خواهر زاده او ابولقاسم خان نصیر الملک امور باغ ارم را به دست گرفت و عمارت نیمه کاره را تکمیل کرد. این عمارت تا کنون پابرجاست.

باغ ارم تنوع گیاهی بسیار بالایی دارد و گیاهان بسیاری از اقصا نقاط جهان در این باغ کاشته شده است؛ به شکلی که باغ در قالب یک نمایشگاه از انواع گل ها و گیاهان درآمده است. در حال حاضر این باغ در اختیار دانشگاه شیراز است؛ باغ گیاه شناسی آن در اختیار دانشکده کشاورزی و ساختمان باغ در اختیار دانشکده حقوق قرار دارد. در تاریخ ۶ تیرماه ۱۳۹۰ در سی و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو باغ ارم شیراز به همراه هشت باغ دیگر ایرانی در فهرست میراث جهانی ثبت گردید.

ویژگی بناها

عمارت وسط، هسته مرکزی باغ ارم محسوب می شود. شیوه معماری عمارت این باغ به سبک زمان قاجاریه و به تقلید از سبک معماری زندیه است. این عمارت از نظر معماری، نقاشی، کاشی کاری و گچ بری از شاهکار های معماری زمان قاجار است. این عمارت، از سه طبقه، با تزیینات فراوان تشکیل شده است. اتاق های طبقه زیرین که تقریبا زیرزمین هستند، محلی است برای استراحت در روزهای گرم تابستان. تزیینات این اتاق ها، کاشی کاری های رنگین است. دو طبقه بالایی دارای ستون هایی است که از تخت جمشید الهام گرفته شده اند.

در پیشانی بنا، دو نیم دایره در دو طرف، و یک تابلو بزرگ در وسط قرار گرفته که از ۳ هلال روی هم تشکیل شده است. این تابلو، تصاویری از شاهنامه فردوسی و نبرد شاهان قاجار را نشان می دهد. این بنا بیش از هفتاد سال به خوانین قشقایی تعلق داشته که در دوران پهلوی مصادره شده است.

حسن زیرک

حسن زیرک
HasanZirak.jpg
اطلاعات پس‌زمینه
نام اصلی     حسن زیرک
نام مستعار     بلبل کردستان
تولد     ۱ آذر ۱۳۰۰
محلهٔ قلعهٔ سردار، بوکان، آذربایجان غربی
ملیت     ایرانی
مرگ     ۵ تیر ۱۳۵۱(۵۰ سال
بیمارستان بوکان
سبک‌(ها)     ترانه‌های کردی

حسن زیرک (دربارهٔ این پرونده صدای وی راهنما•اطلاعات) (زاده ۱۹۲۱ بوکان - درگذشته ۱۹۷۲ بوکان) خواننده ترانه‌های کردی در مناطق کردنشین غرب ایران بود. از وی بیش از ۱۳۰۰ ترانه و آواز به یادگار مانده‌است. حسن زیرک در سال ۱۹۲۱ در بوکان به دنیا آمد. حسن زیرک با ضبط تعداد زیادی از آوازهای مردم کرد، سبب حفظ و نگهداری این آثار فرهنگی از گزند فراموشی شد. حسن زیرک از محبوبیت زیادی میان مردم کرد برخوردار است و همه ساله در مناسبت‌های فرهنگی کردها، آوازهای وی گوش فراداده می‌شود.

بیشتر ترانه‌های معروف این هنرمند کُرد با همکاری استادانی همچو حسین یاحقی، حسن کسایی، جلیل شهناز، جهانگیر ملک، مشیر همایون شهردار، مجتبی میرزاده، احمد عبادی و فاطمه زرگری در رادیو تهران و کرمانشاه ضبط شده است.

حسن زیرک پدیده موسیقی کردی سنتی و فولکلور بود.[۱]در ۱۳دی ماه۱۳۹۲در فینال مسابقه بهترین آهنگ فصل پاییز برنامه هفت ترانه شبکه شما ایران ترانه «رش اسمر» با کسب نزدیک به ۹۰هزار رأی مقام دوم را به دست آورد، همچنین با کسب بیش از ۵۵هزار رأی به عنوان آهنگ هفته بینندگان این شبکه برگزیده شد.[۲]

محتویات

    ۱ زندگی
    ۲ نظر دیگران دربارهٔ حسن زیرک
    ۳ درگذشت
    ۴ اشعار
    ۵ پانویس
    ۶ پیوند به بیرون

زندگی
استاد حسن زیرک در تاق بستان کرمانشاه (سمت راست)

حسن زیرک در ۱ آذر ۱۳۰۰ (۲۲ نوامبر ۱۹۲۱) در محلهٔ قلعهٔ سردار شهر بوکان آذربایجان غربی در ایران به دنیا آمد. در پنج‌سالگی پدرش درگذشت و زندگی را در رنج گذراند. چندی در شهرهای ایران و عراق سپری کرد. یکی از شهرهایی که در آن مدت زیادی اقامت داشت، کرمانشاه بود. همکاری او در این شهر با هنرمندان برجستهٔ کرمانشاهی همچون مجتبی میرزاده (ویولن)، محمد عبدالصمدی (قره‌نی)، اکبر ایزدی (سنتور)، و بهمن پولکی (تیمپو) سبب خلق آثار زیبایی شد که برجسته‌ترین کارهای وی می‌باشد. همچنین وی با فاطمه زرگری یکی از خوانندگان آذربایجانی نیز همکاری داشته و ترانه کردی-ترکی گولدور منی گولدور یکی از ترانه‌های ترکی حسن زیرک و فاطمه زرگری می‌باشد.

وقتی در عراق بود، در مسافرخانهٔ «فندق شمال» به شاگردی پرداخت. روزی هنگام نظافت، که مشغول زمزمهٔ یکی از ترانه‌هایش بود، مسافری به نام جلال طالبانی (رهبر اتحادیهٔ میهنی کردستان عراق)، که در آنجا اقامت داشت، با شنیدن صدای حسن زیرک، او را به رادیو بغداد برد و زیرک در آنجا مشغول به کار می‌شود. مدتی در بخش کردی رادیو بغداد همکاری کرد. از سال ۱۳۳۷، که بخش کردی رادیو ایران در تهران گشایش یافت، همکاری خود را با این مرکز آغاز کرد. آثاری که حسن زیرک در رادیو تهران به ضبط رساند، اغلب با ساز استادانی همچون حسین یاحقی، حسن کسایی، جلیل شهناز، جهانگیر ملک، احمد عبادی، و با سرپرستی مشیر همایون شهردار همراه بود.

حسن زیرک گرچه به خاطر شرایط سخت زندگی از تحصیل بی‌بهره ماند، اما استعداد کم‌نظیری در سرودن شعر و آهنگسازی کردی داشت. این استعداد به همراه صدای منحصربه‌فرد، سبب شد که ترانه‌هایش در سرتاسر کردستان محبوبیت یابد. صدای او همچنان در مناطق کردنشین در کوچه و خیابان از خانه‌ها و مغازه‌ها به گوش می‌رسد. حسن زیرک با خانم میدیا زندی، گویندهٔ بخش کردی رادیو تهران، ازدواج کرد که حاصل آن ازدواج دو دختر به نام‌های مهتاب (آرزو) و مهناز (ساکار) بود. او چند ترانه نیز برای فرزندانش اجرا کرده‌است.

حسن زیرک، نه در ایران و نه در عراق روی خوشی و راحتی و آزادی را ندید. رفتار دولت وقت ایران با حسن زیرک او را دچار مشکلات فراوانی کرد. رئیس وقت رادیو تهران به او اجازهٔ کار نداد و این کار چنان تأثیر منفی ای بر دل لطیف حسن گذاشت که دیگر به رادیو برنگشت و با دلی شکسته بار و بنهٔ خود را به سوی بغداد پیچید. در آنجا نیز او را دچار مشکل کردند. او را گرفتند و روانهٔ زندان کردند؛ در آنجا زیرک را به پنکهٔ سقفی بستند و شکنجه کردند. پس از رهایی از بغداد مجدداً به تهران برگشت؛ در تهران نیز ساواک او را گرفت و شکنجه داد که جریان شکنجه‌اش در ساواک را خودش در نوار گفته و با صدای او هنوز به یادگار مانده‌است. در سال‌های ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۳ در کرمانشاه بود و با رادیو کرمانشاه همکاری داشت.
نظر دیگران دربارهٔ حسن زیرک
روزنامه کیهان، منتشرشدن خبر بیمار شدن حسن زیرک، تهران ،۱۳۵۱

همسر حسن زیرک، که خود گویندهٔ بخش کردی رادیو تهران بود، می‌نویسد:[۳]

    «حسن زیرک نزدیک به هزار ترانه در تهران و کرمانشاه اجرا کرده‌بود و به خاطر همین ترانه‌های او بود که روزانه نزدیک به دو هزار نامه ارسال می‌شد، و حتی درون نامه پول قرار می‌دادند تا ترانهٔ مورد درخواست آنان پخش شود. برنامه‌های کردی رادیو تهران و کرمانشاه به خاطر صدای دلنشین حسن زیرک مورد توجه همه قرار گرفته بود و آن موقع هر روز دو بار برنامهٔ «ما و شنوندگان» پخش می‌شد. حسن زیرک با صدای رسا و لذت‌بخش خود باعث معروفیت و کیفیت و شکوفایی برنامه‌های کردی در تهران و کرمانشاه شده بود و سیل نامه‌های طرفداران ترانه‌های او هر روز به رادیو جاری بود. اما با وجود این‌همه خدمت، حسن زیرک را دیگر به رادیو راه ندادند و او را از یاد بردند درحالی که در ۲۸ مرداد ۱۳۴۱ که برد ایستگاه رادیوی کرمانشاه به صد کیلووات رسیده‌بود، صدای حسن زیرک به همهٔ شهرها و روستاهای کردنشین می‌رسید».

شهرام ناظری، هنرمند موسیقی سنتی ایران، درخصوص صدای حسن زیرک چنین اظهار داشت:[۴]

    «درخصوص مرحوم حسن زیرک، در مجموع فقط می‌توانم بگویم که یک انسان نابغه به معنای واقعی بود. یعنی در همان لحظه که وارد ارکستر رادیو می‌شد و به اتاق ضبط می‌رفت، بداهتاً هم شعر می‌سرود، هم آهنگ می‌ساخت، و هم آن را می‌خواند، که تاکنون چنین موردی در موسیقی سابقه نداشته‌است. با توجه به این نکته که ایشان سواد خواندن و نوشتن هم نداشتند اما موسیقی و شعر را به صورت الهامی و حفظ شده می‌خواند و واقعاً از افراد کاملاً استثنایی و از نوابغ موسیقی کردی بودند و بنده در میان خوانندگان کرد علاقهٔ خاصی به صدای حسن زیرک دارم».

فاروق صفی‌زاده بوره‌که‌ای، از پژوهندگان معاصر، در خصوص حسن زیرک می‌نویسد:

    «حسن زیرک بیش از هزار و پانصد ترانه ساخته‌است و همهٔ آهنگ‌های ترانه‌ها و بیشتر سروده‌های آن را خود می‌ساخته و می‌سروده‌است. از آهنگ‌های این هنرمند بزرگ بیشترِ ترانه‌سرایان امروز فارس و کُرد و بیگانه و تُرک نیز سود برده‌اند و امروز هر آهنگی که پدید می‌آید، نشانی از آهنگ‌های این هنرمند را در خود نهفته دارد. هنگامی که به آهنگ‌های او گوش فرا می‌دهی، زندگی را با همهٔ آزارها و مویه‌ها و رنج‌هایش درمی‌یابی. بر همین پایه، آهنگ‌های حسن زیرک نشانهٔ زندگی هر کُرد آریایی رنج‌کشیده را در خود نهفته دارد».

مجتبی میرزاده، نوازندهٔ ویولون و موسیقیدانی که در تمام آثار حسن زیرک در دههٔ ۱۳۴۰ در ارکستر رادیو کرمانشاه نوازندگی و تنظیم آهنگ‌های او را به عهده داشته، در مورد این هنرمند فقید در گفتگو با راقم این سطور چنین اظهار داشت:

    «حسن زیرک، با اینکه مطلقاً سواد نداشت، اما اشعار اغلب آثارش را به صورت بداهه و در آن لحظه که می‌خواند می‌سرود. وی از حافظه‌ای بسیار قوی در حفظ شعر و آهنگ و مقام‌های کردی برخوردار بود، و باید گفت که حسن زیرک هیچ‌گاه در موسیقی کُرد تکرار نخواهد شد، چرا که ماندگارترین و زیباترین نغمات کردی را خلق کرد، و اینک نه‌تنها در ایران، بلکه حتی در میان کردهای عراق، سوئد، و سایر نقاط جهان، آثار و نام و یاد او از مقام و منزلت والایی برخوردار است».

بیژن کامکار، خواننده و نوازنده، با اعلام این مطلب که علاقهٔ زیادی به صدای مرحوم حسن زیرک دارد، گفته‌است[نیازمند منبع]:

    «حسن زیرک یکی از برجستگان موسیقی کُرد به شمار می‌آید و خیلی از آهنگ‌های کردی یا فارسی که الان به اجرا درمی‌آید، الهام گرفته از آثار آن هنرمند است. شهرت و محبوبیت حسن زیرک فقط محدود به مرزهای ایران نیست، بلکه در کشورهای اروپایی و تمام نقاط کردنشین جهان امتداد دارد».

درگذشت
قبر حسن زیرک واقع در بوکان

سال‌های پایانی زندگی حسن زیرک در تلخی و ناکامی گذشت و چندان به آوازخوانی نمی‌پرداخت، در منطقهٔ بوکان قهوه‌خانه‌ای دایر کرد و در میان مردمی که دوستشان می‌داشت و دوستش داشتند، آخرین نفس‌هایش را در رنج و بیماری کشید. حسن زیرک در پنج تیر ماه سال ۱۳۵۱، برابر با ۲۸ ژوئن ۱۹۷۲در سن ۵۰ سالگی در بیمارستان بوکان به علت از بین رفتن کبد و ناراحتی‌های معده درگذشت و در دامنهٔ کوه نالشکینه به خاک سپرده شد. درهنگام مرگ استاد حسن زیرک، رادیو لندن از بزرگواری او یاد می‌کند و می‌گوید:

    یگانه هنرمند مردم کرد در بیمارستان بوکان درگذشت.

اشعار

حسن زیرک نه تنها دارای صدا و حافظه منحصربه‌فردی بود، وی در عین حال شعر می‌سرود و موسیقی برای آن می‌نواخت و حتی تغییراتی در شعرها و قافیه و وزن آنها می‌داد.[۵]برخی از ترانه‌های مشهور زیرک:

    نوروز
    کتانه
    بارانه
    گوهره
    نالشکینه
    آمنه
    ریبوار و ریبوار (کردی- فارسی)
    لای لای
    مریم بوکانی
    هوی لیلی

پانویس

«حسن زیرک هنرمندی بی مانند». کردپرس، ۱۳۹۱/۱۰/۱۱. بازبینی‌شده در ۵بهمن۱۳۹۲.
«حسن زیرک در جمع برترین‌های فصل پاییز مسابقه هفت ترانه». کردپرس، ۱۳۹۲/۱۰/۱۳. بازبینی‌شده در ۵بهمن۱۳۹۲.
«نگاهی به زندگی زنده‌یاد حسن زیرک به قلم میدیا زندی». آوای ماد. بازبینی‌شده در ۵بهمن۱۳۹۲.
«آواز محبوب، آوازه خوان مغضوب». روزنامه اعتماد. بازبینی‌شده در ۵بهمن۱۳۹۲.

    «نوروز در آوای حسن زیرک». کردپرس، ۱۳۸۹/۱۲/۲۴. بازبینی‌شده در ۵بهمن۱۳۹۲.

پیون

           در جایی خوانده ام  که بزرگمهر حکیم به برادران خودش توصیه کرد که در کتاب ها خوانده ام  که در اخر زمان پیامبری می اید که نام او محمد مصطفی (ص) است اگر در ان زمان زنده باشم اولین کسی خواهم بود که به او ایمان می اورد .شما هم به فرزندان خودتان ای توصیه را بکنید تا به بهشت بروید
.
     حکیمان و دانشمندان نزد او امدند و به او گفتند که به ما از علم خودت سود رساندی و چیزی را برای ما کم نگذاشتی تا ما اگا هشدیم برای ما مانند ستارهی روشن بودی که راه درست را به ما نشان دادی .به ما از دانش خودت یادگاری بده .
     گفت به شما توصیه می کنم که خداوند عزیز و بزرگوار را یگانه بدانید و از دستورات او اطاعت کنید و بدانید که کار های خوب و بد شما را می بیند و  هر چه در دل و  فکر خود داشته باشید می داند و زندگی شما در دست اوست.
    سخن خوب بگویید و کار های نیکو انجام دهید زیرا خدای  عزیز و بزرگوار شما را برای انجا کار ها ی خوب افرید و هوشیار باشید که بد ی نکنید و از ادمهای بد دوری کنید زیرا کسی که در زندگی بدی می کند عمر درازی نخواهد داشت و پرهیز کار باشید و چشم و وگوش دست خود را از کا رهای حرام و مال مردمان دور نگه دارید.
       راست گو باشید که راست گویی  باعث نورانی شدن چهره می شود و مردم هم انسان راست گو را دوست دارند و انسان راست گو از یاد نخواهد رفت و از دروغ گویان دوری کنید زیرا دروغگو اگر راست هم بگوید کسی حرف او را قبول نمی کند.
      عیب جویی مردم را نکنید که هیچ کس نیست که بدون عیب باشد هر کسی عیب خود را نم یبیند از همه ی نادان تر است.
اخلاق خوب بزرگترین بخشش خداوند عزیز و بزرگوار است.

    از اخلاق بد دوری کنید که مانند زنجیر سنگی است که بر دل و پای انسان بسته شده باشد .انسان بداخلاق  همیشه هم خود را رنج میدهد و هم دیگران را.انسان خوش اخلاق در هر دو جهان مورد پسندیده است.هر که از نظر سن و سال در میان شما بزرگتر است به او ارزش به دهید و احترامش را نگه دارید


                                                                                                                 مشخصات

                                                                                                       درس ستاره ی روشن با نثر امروزی

                                                                                                     منبع-dashamajid

رابطه بین اهرام و ا عتقاد مصریان

مجموعه: تاریخ و تمدن

رابطه بین اهرام و ا عتقاد مصریان
مصریان قدیم اعتقاد داشتند که فراعنه پس از مرگ به خدایی می رسند و بنابراین مقابرشان می بایست بسیار عظیم و غیرقابل نفوذ ساخته می شد.
این اهرام از200 سال پیش مورد کاوش های فراوانی قرار گرفته و در طول این سال ها بسیاری از گنجینه های آن به سرقت رفته است. در مورد ساخت بنایی چنین عظیم که ساخت آن500 سال به طول انجامید, سوالات بسیاری بی جواب مانده است.
اما آنچه از کل این سوالات مشهود است این که همگی در پی یافتن پاسخ این سئوال هستند که:این مصر بود که اهرام را ساخت یا اهرام مصر را ؟ !
از سال2300 تا2700 قبل از میلاد(400سال)،80 هرم در مصر ساخته شد. اولین هرم بزرگ را دومین پادشاه از سلسه سوم فراعنه بنام جوزر (Djoser) بر پا کرد و این سنت تا سلسه هجدهم ادامه یافت. بعد از آن تا بیست و پنجمین فرعون دیگر هرمی ساخته نشد.
مصری ها زندگی کوتاه این جهان را فانی و مرگ را آغاز یک حیات نوین و جاویدان در دنیای دیگر می شناختند. به همین دلیل منازل خود را با مصالحی مانند خشت و گل و مقابر را از مصالح با دوامی مانند سنگ می ساختند. بر اساس اعتقاد و تفکر آنان هر انسان علاوه بر جسم دارای یک روح بنام «بع»، ویک پیکر شبه گونه بنام «کا» است. «بع» پس از مرگ در زمین مانده و هر شب به جسد باز می گردد ولی «کا» می تواند مابین این دوجهان در حرکت باشد. به اعتقاد اینان، شرط جاودانه بودن زندگانی آن بوده که بع و کا هر دو بتوانند جسد خود را شناخته و به آن بازگردند. به همین علت برای از بین نرفتن اجساد مردگان آنان را مومیایی کرده و کلیه اشیا و متعلقات آنان را در کنار شان قرار می دادند. هم چنین برای محافظت از جسد، مقابر را محکم و غیر قابل نفود می ساختند تا «کا» بتواند در آنجا سکونت کند و از بلاهای طبیعی و سرقت اموال در امان باشد. درهای کاذب در کنار مقابر به منظور ورود و خروج «بع» و «کا» ساخته شده بود تا آنها بتوانند تردد کنند.
هر چقدر مقام مردگان بالاتر بود، مقبره بزرگتری برای او ساخته می شد.
مصریان قدیم اعتقاد داشتند که فراعنه پس از مرگ به خدایی می رسند و بنابراین مقابرشان می بایست بسیار عظیم و غیرقابل نفوذ ساخته می شد. چهار مثلث جانبی هرم در اهرام مصر به گونه ای طراحی شده اند که پرتوهای خورشید بر جسد فرعون تابیده شود و رابطه جاودانی او را با خدای آفتاب که «رع» نام دارد، حفظ کند. در کنار این اهرام مقابر کوچک تر مکعب شکلی بنام «مصطبه» (Mastababa) به تعداد زیادی ساخته شده است. فراعنه مراسم خاکسپاری خود را به شکل یک سنت ملی درآورده بودند به طوری که مذهب، هنر و تفکر مصریان آن زمان به شدت به سمت پرستش آنان سوق یافته بود.
اولین هرم :
در حدود2هزار و630 سال قبل از میلاد فرعون «جوزر» تصمیم گرفت تا اولین هرم غول پیکر را به عنوان مقبره خود بنا کند. معمار و مغز متفکر طراحی این مقبره غول پیکر، راهب و مجسمه ساز معروفی بنام ایم هوتپ (Imhotep) بود.

مکان این مقبره در10 مایلی شهر فینکس در محله ساکارا و61 متر بالاتر از شن های روان صحرا در کنار رود نیل تعیین و کار نقشه برداری، احداث کانال های آب و حمل سنگ های آهکی و گرانیت در فاصله900 کیلومتری از معادن آغاز شد. در آن زمان اکثر جمعیت کشور که به 2/1 میلیون نفر می رسید جهت ساخت این مقبره بسیج شد. پس از تایید و تعیین مختصات جغرافیایی این مکان و انجام مراسم مذهبی- سنتی قربانی کردن، کار خاک برداری آغاز شد.

این اولین و عظیم ترین ساختمانی بود که بشر توانسته بود آن را بنا کند. هرم به صورت شش پله ای ساخته شد. مصریان اعتقاد داشتند روح فرعون به وسیله این پله ها به آسمان رفته و به خدا می پیوندد. یک راه اصلی برای وارد شدن به آن و13 در ورودی مجازی برای بازگشت بع و کا به آن ساخته شد. در این زمان زبان نوشتاری خاصی برای ثبت موضوعات، سوابق، موارد اداری، نقشه ها، شماره گذاری و مشخصات مکان نصب سنگ ها و نظایر آن ابداع شد که برای نوشتن تاریخ و موضوعات اجتماعی معمول به کار نمی رفت.

عجایب هفتگانه جدید دنیا

دیوار بزرگ چین ، آرامگاه تاج محل (هند) ، شهر باستانی پترا (اردن) ، مجسمه حضرت مسیح ریودوژانیرو (برزیل) ، ویرانه های ماچو پیکچو متعلق به تمدن اینکا (پرو) ، هرم و بقایای شهر چیچن ایتزا متعلق به تمدن مایا (مکزیک) و کولوسئو رم (ایتالیا) به عنوان عجایب هفتگانه جدید جهان انتخاب شدند.

کولوسئوم

دیوار چین

ماچو پیچو (به اسپانیایی: Machu Picchu)،

این شهر در حدود سال ۱۴۵۰ میلادی ساخته‌شده‌ و صدها سال پیش در زمان فتح اینکاها توسط اسپانیایی‌ها متروک شده‌است. برای قرن‌ها فراموش شده‌بود و به جز عده‌ای از مردم محلی کسی از آن نامی به خاطر نداشته است. این اثر در سال ۱۹۱۱ میلادی توسط هیرام بینگهام، تاریخ‌شناس آمریکایی به جهانیان معرفی‌شد. پس از آن، ماچو پیچو به یکی از مناطق جذب توریست تبدیل ‌شد و در سال ۱۹۸۱ میلادی در فهرست آثار کشور پرو و در سال ۱۹۸۳ میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. این اثر هم اکنون به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جدید شناخته می‌شود.

ماچو پیچو به‌عنوان میراث جهانی یونسکو در سال ۱۹۸۳ میلادی به ثبت رسید. و این منطقه «یک شاهکار خالص معماری و نشانه‌ای منحصر به فرد از تمدن اینکاها» نامیده شد. این اثر هم اکنون به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جدید شناخته می‌شود.

در هنگام استفاده از این سایت صدماتی به آن وارد شده‌است. در سپتامبر سال ۲۰۰۰ میلادی، ساعت آفتابی این‌تی‌هوآتانا به علت سقوط یک جرثقیل ۴۵۰ کیلوگرمی به شدت صدمه دید. این جرثقیل توسط یک شرکت تبلیغاتی که آگهی برای یک مدل آبجو می‌ساخت استفاده می‌شد.

پترا به عربی ( البتراء ) شهری تاریخی در کشور پادشاهی اردن

حدود کشور نَبَطی‌ها از ساحل شهر عسقلان در غرب فلسطین و در امتداد صحرای شام در سمت مشرق ادامه می‌یافت. شهر پترا حلقهٔ اتصال بین تمدن سرزمین میان‌رودان (یا بین‌النهرین) و سرزمین شام و شبه‌جزیره عربستان و مصر بوده‌است. این شهر که پایتخت کشور نَبَطی‌ها بود توانسته‌بود کنترل و زمام راه‌های تجارتی مناطق اطراف خود بدست گیرد، کاروانهای تجارتی از جنوب شبه‌جزیره عربستان و غزه و عسقلان و صور و دمشق از راه پترا پایتخت کشور نَبَطی‌ها می‌گذشته‌اند و این شهر از رونق خاصی برخوردار بوده‌اند.
پایان حکومت نَبَطی‌ها

پایان حکومت نَبَطی‌ها و خرابی پایتخت شهر پترا بدست رومیان در سال ۱۰۵ میلادی بوده‌است، قشون رومیان در سال ۱۰۵ میلادی سرزمین نَبَطی‌ها را محاصره می‌کنند وآب را به روی ساکنان شهر می‌بندند و سرانجام بعد از مدتی آن شهر را اشغال می‌کنند و به حکومت نَبَطی‌ها خاتمه می‌دهند.
بیرون آمدن پترا از دست رومیان

در سال ۶۳۶ میلادی عربها توانستند شهر پترا را از نفود رومی‌ها برهانند. ساکنان پترا پس از آن به کشاورزی اشتغال ورزیدند. اما زلزله‌ای که درسالهای ۷۴۶ و ۷۴۸ به این شهر وارد آمد، ساکنان پترا را وادار نمود تا به مناطق اطراف کوچ کنند. آثار این شهر باستانی همچون دُّری در کوه می‌درخشد و یادگاری از دوران نَبَطی‌ها بجا مانده‌است که بسیار تماشایی است.

تاج‌محل (به هندی: तIज महल، به اردو: تاج محال)

گفته می‌شود برای ساخت این بنا بیست هزار کارگر، استادکار، معمار، سنگ‌تراش، نقاش، فلزکار و جواهرتراش به‌مدت بیست و دو سال کار کرده‌اند.

چیچن ایتزا

محوطه (سایت) چیچن ایتزا شامل چندین ساختمان سنگی است که قبلاا به عنوان قصر، معبد، حمام، مغازه و … به کار می‌رفته اند. مطرح ترین قسمت های آن عبارتند از

* El Castillo (قلعه)
o مهمترین اثر این مجموعه، El Castillo ( به معنای قلعه در اسپانیولی) است که عبارتست از هرمی پلکانی که از هر چهار طرف دارای پله‌هایی تا بالای هرم است. این معبد، متعلق به خدای آسمان بوده است.

* معبد جنگجویان
* محوطه بازی
* سایر سازه ها
o معابد و سازه‌های دیگری نیز در محوطه اثر تاریخی چیچن ایتزا قرار دارند.

مجسمه حضرت مسیح در برزیل

تصاویر موزه ای خارق والعاده و عجیب در ژاپن . این موزه شگفت‌انگیز ژاپن مابین توکیو و کوه‌ فوجی احداث شده و در واقع کلکسیونی از ابداعات و نوآوری‌های ژاپنی‌هاست.

اگر در ژاپن زندگی یا به این کشور سفر کرده باشید، بی‌تردید اشیایی که در این تصاویر مشاهده می‌کنید، برای شما آشنا هستند.
این بوستان در مساحت بزرگی احداث شده تا به موزه‌ای عجیب و شگفت‌انگیز تبدیل شود. این موزه شگفت‌انگیز و جالب کار هنرمندان مختلف ژاپنی را در خود جمع‌آوری کرده است.این موزه بین توکیو و کوه فوجی قرار دارد و هر ساله شمار زیادی گردشگر را به خود جذب می‌کند.

تصاویر موزه ای شگفت‌انگیز در ژاپن

تصاویر موزه ای خارق والعاده و عجیب در ژاپن

تصاویر موزه ای شگفت‌انگیز در ژاپن

تصاویر موزه ای شگفت‌انگیز در ژاپن

تصاویر موزه ای خارق والعاده و عجیب در ژاپن

«آيزاك نیوتن» در روز 25 دسامبر 1642، یعنی سال مرگ گالیله متولد شد. خانواده‌ اش از طبقه متوسط  بودند و در مجاورت دریا در قریه «وولستورپ» زندگي مي كردند. نیوتن قبل از موعد متولد شد و چنان ضعیف بود که مادرش اميدي به زنده ماندن او نداشت. پدرش اسحق نام داشت و در 30 سالگی، قبل از تولد فرزندش درگذشت. وي مردی ضعیف، با رفتار غیرعادی، زودرنج و عصبی مزاج بود. مادرش هانا آیسکاف زنی مقتصد، خانه داری صاحب کفایت و صنعتگری با لیاقت بود.
آیزاک دوره کودکی شاد و خوبي نداشت. زيرا سه ساله بود که مادرش با بارناباس المیت کشیش مرفه كه دو برابر وي سن داشت، ازدواج کرد. جدایی از مادر تاثير نابهنجاري بر شخصیت او گذاشت و نوع رفتارهاي بعدي وی نسبت به زنان را نیز شکل داد. نیوتن هیچگاه ازدواج نکرد، اما یکبار (شاید هم دو بار) نامزد کرد. به نظر می‌آيد که تمرکز او تنها روی کارش بوده است. نه سالی که نیوتن در وولستورپ جدا از مادر زندگي كرد، برای وی سالهای دردناکی بود. داستانهایی بر سر زبان است که نیوتن جوان از قبه کلیسا بالا می رفت تا نورث ویتام، ده مجاور را که مادرش در آن زندگی می‌کرد، از دور ببیند. آموزش ابتدایی رسمی نیوتن در دو مدرسه کوچک دهکده‌های اسکلینگتن و راچفورد صورت گرفت که هر دو برای رفت و آمد روزانه به خانه او نزدیک بودند.
 
کشف استعداد
زماني كه نيوتن 15 ساله بود، مادرش قصد داشت وی را در خانه نگهدارد تا در کارهای مزرعه به او کمک کند، اما دايي او که کشیشی به نام ویلیام آیسکاف بود، متوجه شد که در نیوتن استعدادی مافوق کودکان عادی وجود دارد. بدین ترتیب، ویلیام آیسکاف، مادر را متقاعد کرد که کودک را به دانشگاه کمبریج (که خودش نیز از شاگردان قدیمی آن بود) بفرستد. در آن زمان، کمبریج، آکسفورد را از مقام اولي كه داشت، برانداخته و به قلب پیوریتانیسم انگلیس و کانون زندگی روشنفکری آن کشور تبديل شده بود .نیوتن در آنجا مانند هزاران دانشجوی دیگر دوره کارشناسی، خود را غرق مطالعه آثار ارسطو و افلاطون نمود. وي در یکی از روزهای سال 1663 یا 1664 شعار زیر را در کتابچه یادداشت خود وارد کرد : افلاطون دوست من و ارسطو هم دوست من است، اما بهترین دوست من، حقیقت است. او از کارهای دکارت در هندسه تحلیلی شروع کرده، سریعاً تا مبحث روش های جبری پیش آمده بود. در آوریل 1665 که نیوتن درجه کارشناسی خود را گرفت، دوره آموزشی او که می‌توانست چشمگیرترین دوره در کل تاریخ دانشگاه باشد، بدون هیچگونه شناسایی رسمی به اتمام رسید.
در حدود سال 1665 مرض طاعون شیوع یافت و دانشگاه، دانشجویان خود را مرخص کرد. نیوتن به زادگاه خود مراجعت نمود. درهمین زمان بود که هوش و استعداد نابغه بزرگ آشکار گشت، زیرا تمام کتابها و جزوه‌های خود را در دانشگاه جا گذاشته بود. او فکر خود را آزاد گذاشت تا تنها از منابع خاص خود استفاده نماید. در این زمان، نیوتن 22 سال داشت، ولی بیش از ارشمیدس و دکارت درباره معرفت ساختمان جهان دقیق شده بود. نیوتن ضمن دو سالی که در وولستورپ بود، عناصر بی نهایت کوچک قانون جاذبه عمومی را کشف کرد و تئوری نور را بنیان گذاشت.
 
داستان سیب نیوتن
این داستان که گفته مي شود سقوط سیبی از درخت، نیوتن را به فکر کشف جاذبه عمومی انداخته است، به نظر درست می‌آید. او از آن لحظه این پرسشها را برای خود مطرح کرد : چرا سیب به پایین و نه بالا سقوط می‌کند؟ و چرا ماه بر زمین نمی‌افتد؟ در نهايت، این اندیشه‌ها او را به کشف قانون نیروی گرانش رهنمون شدند. زمانيکه نیوتن توانست پاسخ این پرسش را بیابد، در واقع یکی از قانونهای فیزیک را کشف کرده بود که هم اكنون بر تمام عالم حکمفرماست.
 
کشفیات نیوتن
نيوتن پس از شیوع طاعون و بازگشت به ملک مزروعی مادرش، طی 18 ماه به آگاهی ها و کشفياتي، بیش از آنچه که دانشمندان دیگر در طول عمر خود كسب مي كنند، دست یافت. او در طي این 18 ماه ، ساخت و ساز قانون نیروی گرانش را آغاز کرد، درباره نور و رنگهای آن پژوهش کرد، دلیل جزر و مد را کشف کرد، قوانین و حرکات بخصوصی را به درستی تشخیص داده و معادله‌هایی برای آن نوشت که بعدها اساس و بنیان دانش مکانیک شد. نیوتن معتقد بود که نه تنها زمین، نیروی گرانش دارد، بلکه تمام اجسام و اجرام از چنین خصوصیتی برخوردارند.
روزی منشوری را در دست گرفت و اجازه داد تا پرتو نور خورشید از میان آن بتابد. او با این کار کشف کرد که نور سفید به هنگام ورود به منشور شیشه‌ای منحرف شده و به 7 پرتو نور اصلی با رنگهای گوناگون تجزیه می‌شود. آنها رنگهای رنگین کمان هستند که طیف یا بیناب نامیده می‌شوند و عبارتند از: سرخ، نارنجی، زرد، سبز، آبی، نیلی و بنفش.
بالاخره طاعون ریشه کن شد و نيوتن به لندن برگشت تا تحصیلات خود را به پایان برساند و 3 سال پس از آن را صرف کاوش و پژوهش در مورد ماهیت و طبیعت نور کرد. او همچنین نخستین دوربین نجومی آینه‌ای را ساخت. تلسکوپ آینه‌ای رصدخانه مونت پالومار در کالیفرنیا - که آینه آن 5 متر قطر دارد- نیز بر اساس اصول و قواعد نیوتن بنا شده است.
 
دوران میان سالی و بیماری نیوتن
نیوتن در اثر مطالعات فراوان مبتلا به ناراحتی عصبی شد، كه اولين بار، ظاهراً در سال 1678 و دومین بار، يكسال بعد از فوت مادر او بود. وی به مدت 6 سال از هر گونه مکاتبه مربوط به تلاشهای ذهنی دست کشید. دوران مابین 1686-1684 از نظر تاریخ فکری بشر مقام ارجمندی دارد.
در سال 1687 در سن 45 سالگی، قانون جاذبه زمین و سه قانون درباره حرکت را در کتابش - که به زبان لاتین نوشته شده بود- منتشر کرد. نیوتن به مطالعات عظیم دیگری نيز پرداخت که تا به امروز هم کامل نشده است. وي با بکار بردن قوانین حركت و قانون جاذبه عمومی، فرو رفتگی زمین را در دو قطب آن- که نتیجه دوران روزانه زمین به دور محورش می‌باشد- محاسبه کرد و به کمک این محاسبه، درصدد برآمد تا سیر تکامل تدریجی سیاره را مورد مطالعه قرار دهد. نیوتن، تغییرات وزن اجسام را برحسب تغییر عرض جغرافیایی مکان بدست آورد و نیز ثابت کرد که هر جسم توخالی که به سطوح مروی هم مركز و متجانس محدود شده باشد، نمی‌تواند هیچگونه نیرویی بر اجسام با ابعاد کوچک که در نقطه غیر مشخصی در داخل آن قرار دارند، اعمال کند.
نیوتن در پاییز سال 1692 هنگامی که به سن50 سالگی نزدیک می‌شد، به سختی مریض و بستری گرديد؛ بطوری که از هر گونه قوت و غذایی بیزار شد و دچار بی‌خوابی مفرط گردید که به تدریج به بی‌خوابی کامل تبدیل شد. خبر کسالت شدید نیوتن در قاره اروپا انتشار یافت. لیکن بعد از آنکه خبر بهبودی او را دادند، دوستانش شادمان گردیدند. حکومت بریتانیا به منظور قدردانی از خدمات این دانشمند بزرگ، یک منصب بسیار بالای دولتی به وی اعطاء کرد و او در سال 1700 میلادی به عنوان خزانه دار کل سلطنتی منصوب شد؛ منصبی که تا آخر عمرش آن را حفظ کرد.
در همان سال به عضویت آکادمی علمی فرانسه نیز انتخاب شد. در سال 1705 ملکه انگلستان به وی عنوان سر اعطاء کرد و به احتمال زياد، اعطای این افتخار بیشتر به دليل خدمات او در ضرب مسکوکات بوده است، تا به علت تقدم فضل او در معبد عقل و کمال.
 
نیوتن از نگاه خودش
وی چندی پیش از اين كه فوت كند، با نگاهی به زندگی علمی طولانی گذشته‌اش گفت : « من نمی‌دانم به چشم مردم دنیا چگونه می‌آیم، اما در چشم خود به کودکی می‌مانم که در کنار دریا بازی می‌کند و توجه خود را هر زمان به یافتن ریگی صافتر یا صدفی زیباتر منعطف می‌کند؛ در حالی که اقیانوس بزرگ حقیقت همچنان نامکشوف مانده و در جلوی او گسترده است». آخرین روزهای زندگی وی تأثر برانگیز و از جنبه انسانی، قوی و عمیق بوده است. اگر چه نیوتن نیز مانند سایر افراد بشر از رنج فراوان بی‌بهره نماند، لیکن بردباری بسیاری که در مقابل درد و شکنجه دائمی دو سه سال اخیر زندگانی خویش نشان داد، بر اهميت وي مي افزايد.
 
وداع با دنیا
در آخرین روزهای زندگی، از درد جانگداز آسوده بود و در نهایت آرامش در 20 مارس 1727 در 84 سالگی در لندن در گذشت و با عزت و شرف بسیار در « وست مینستر» آبی به خاک سپرده شد. برای قدردانی از این دانشمند بزرگ، واحد نیرو را نیوتن نامیده‌اند. بدون تردید می‌توان گفت كه در تاریخ بشریت، نامی مافوق نیوتن وجود نداشته و هیچ اثری از لحاظ عظمت و بزرگی مانند کتاب اصول او نخواهد بود.
 
 نظریه هاي گوناگون در مورد نیوتن
لاپلاس بزرگترین ادامه دهنده اکتشافات نيوتن درباره‌ او چنین می‌گوید :
«کتاب اصول بنای معظمی است که تا ابد، عمق دانش نابغه بزرگی را که کاشف مهمترین قوانین طبیعت بوده است، به جهانیان عرضه خواهد داشت».
لاگرانژ در ارتباط با نيوتن بيان مي دارد :
«نیوتن خوشبخت بود که توانست دستگاه جهان را توصیف کند، افسوس که در عالم بیش از یک آسمان وجود ندارد».
ولتر از مشهورترین ستایش كنندگان او چنین نوشته است :
«ای رازدار آسمانها و ای جوهر ابدی، به راستي تو نسبت به نیوتن حسادت نمی‌ورزی؟

توماس ادیسون

توماس آلوا ادیسون
متولد	۱۱ فوریه ۱۸۴۷ میلان، اوهایو ایالات متحده آمریکا
درگذشت	۱۸ اکتبر ۱۹۳۱ وست اورنج، نیوجرسی ایالات متحده آمریکا
تابعیت	آمریکا
فرزندان	ماریون استل توماس آلوا ویلیام لزلی مادلین چارلز و تئودور میلر ادیسون

پخش رسانه

 

توماس آلوا ادیسون (به انگلیسی: Thomas Edison) (زاده ۱۱ فوریه ۱۸۴۷ - مرگ ۱۸ اکتبر ۱۹۳۱) مخترع و بازرگان آمریکایی بود. وی وسایل متعددی را طراحی یا کامل کرد که مهم‌ترین و معروفترین آنها لامپ رشته‌ای است.

هنگامی که ادیسون در دوره ابتدایی درس می‌خواند مدیر مدرسه وی اعتقاد داشت که ادیسون شاگرد کودنی است و عذر وی را از مدرسه خواست.^{[نیازمند منبع]} ادیسون در طول حیات علمی خویش توانست ۲۵۰۰ امتیاز اختراع را در ایالات متحدهٔ آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان به نام خود ثبت کند که رقمی حیرت‌انگیز و باورنکردنی به نظر می‌رسد. واقعیت این است که بیشتر اختراعات وی تکمیل شدهٔ کارهای دانشمندان پیشین بودند و ادیسون کارمندان و متخصصان پرشماری در کنار خود داشت که در پیشبرد تحقیقات و به سرانجام رسانیدن نوآوری‌هایش یاریش می‌کردند. دهنی ذغالی تلفن، ماشین چاپ، میکروفن، گرامافون، کینتوسکوپ (نوعی دستگاه نمایش فیلم)، دینام موتور و از جمله مواد و وسایلی هستند که بدست ادیسون و همکارانش ابداع یا بهینه شدند.

ادیسون از اولین مخترعانی بود که توانست با موفقیت، بسیاری از اختراعات خود را به تولید انبوه برساند.

سال‌های میانه

نخستین پله‌های ترقی

در سال ۱۸۶۹ م. ادیسون که ادارهٔ راه‌آهن را ترک کرده بود، به‌عنوان سرپرست فنی به استخدام یک مؤسسهٔ صرافی بزرگ در نیویورک در آمد. در این مقام او توانست نخستین اختراع موفقش را که نوعی بود، به نام خود ثبت کند. تلگراف ادیسون برخلاف انواع رایج که علائم مورس را به صورت صداهای کوتاه و کشیده به گوش اپراتور می‌رسانیدند، آنها را به شکل خط و نقطه بر روی نوار کاغذی چاپ می‌کرد. او حق امتیاز اختراعش را در مقابل چهل هزار دلار به مدیر صرافخانه واگذار کرد و با پول آن در شهر نیوآرک ایالت نیوجرسی یک کارگاه تحقیقاتی برای خود برپا نمود. در محل جدید او علاوه بر تکمیل لوازم جانبی تلگراف، یک سامانهٔ پیشرفتهٔ نمایشگر اطلاعات بورس را طراحی کرد که سود هنگفتی از آن حاصل آمد.

منلو پارک

ادیسون مدتها این فکر را در سرداشت که کارگاهش را به محل بازتر و بزرگ‌تری منتقل کند. با فراهم شدن سرمایهٔ کافی، سرانجام در سال ۱۸۷۶ م. در منطقهٔ «منلوپارک» نیوجرسی یک لابراتوار پژوهشی مجهز بنیاد نهاد و گروهی از افراد لایق و مستعد را به همکاری فراخواند.

تأسیس این آزمایشگاه نقطهٔ عطفی در رشته فعالیت‌های ادیسون و از بزرگ‌ترین ابتکارهای او به شمار می‌رود. آزمایشگاه منلو پارک نخستین مؤسسه‌ای بود که منحصراً با هدف تولید و تکمیل ابداعات علمی برپا شد و آن را باید نمونهٔ اولیهٔ آزمایشگاه‌های تحقیقاتی بزرگی دانست که از آن پس تمام صنایع مهم در کنار کارگاه‌های خود ایجاد کردند. در سایهٔ نظارت و سازماندهی توماس ادیسون و کار گروهی کارمندان وی صدها اختراع کوچک و بزرگ در این مؤسسه به ثمر رسیدند که البته همگی به نام ادیسون تمام شدند.

گرامافون

 

از قدیم‌الایام، داشتن وسیله‌ای که بتوان با آن صدا را ضبط کرد از آرزوهای بشر بوده‌است. قبل از آنکه توجه ادیسون به این مقوله جلب شود، لئون اسکوت مارتین‌ویل فرانسوی (۱۸۵۷ م) و دیگران تحقیقاتی کرده و گام‌هایی در این راه برداشته بودند؛ اما دستگاه‌های آنها عملاً قابل استفاده نبود زیرا تنها با یک دور گوش دادن، صدای ضبط شده از بین می‌رفت.

در سال ۱۸۷۷ م. ادیسون موفق به ساخت وسیله‌ای شد که واقعاً کار می‌کرد؛ یعنی می‌توانست صدا را ضبط و دو تا سه بار پخش کند. «ضبط صوت» ادیسون که فونوگراف (آوانگار) نام گرفته بود، ساختمانی ساده داشت: استوانه‌ای فلزی بود با یک دستهٔ گرداننده که در یک انتهای آن سوزنی همراه با یک بوق تعبیه شده بود. وقتی کسی استوانه را می‌چرخاند و درون بوق صحبت می‌کرد، بر اثر ارتعاش سوزن، روی ورقهٔ نازک حلبیِ دور استوانه خراش‌هایی می‌افتاد. برای شنیدن صدای ضبط شده نیز کافی بود سوزن را به ابتدای مسیر برگردانده و دوباره استوانه را به‌چرخش در آورند. کیفیت صدا البته بسیار پایین بود و صفحه حلبی هم پس از چند بار استفاده خراب می‌شد. با اینحال همین وسیله ابتدایی در نظر مردم بسیار شگفت‌انگیز می‌نمود و بشدت مورد استقبال قرار گرفت. روزنامه‌ها ادیسون را «جادوگر منلوپارک» لقب دادند. حتی دولت رسماً وی را به واشینگتن دعوت کرد تا اختراعش را در برابر مقامات به نمایش بگذارد. ده سال بعد (۱۸۸۷ م) ادیسون (یا به روایتی الکساندر گراهام بل)، استوانهٔ مومی را جایگزین ورق حلبی کرد و بالاخره امیل برلینر مخترع آمریکایی آلمانی‌تبار با تبدیل استوانهٔ مومی به صفحهٔ پلاستیکی، گرامافون را به شکل امروزی درآورد.

صدای ضبط شده توماس ادیسون

انیمیشن صدای ادیسون ضبط شده با گرامافونش در مرداد ماه ۱۳۰۶ خورشیدی با خواندن داستان ( مری یک بره کوچک داشت )

لامپ الکتریکی

توماس ادیسون لامپ حبابی را ابداع نکرد و قبل از وی نوعی لامپ اختراع شده بود^[۱] او در سال ۱۸۸۰ یک طرح قابل تحقق و تولید برای لامپ حبابی مطرح کرد (با استفاده از یک رشته از جنس بامبوی کربنیزه) که مورد استفاده منازل و خانه‌ها شد و البته یک سال بعد جوزف سوان در سال ۱۸۸۱ یک ساختار کارآمدتر را (با استفاده از رشتهٔ سلولوزی) مطرح نمود.

سابقهٔ سیستم روشنایی الکتریکی به اواسط قرن نوزدهم می‌رسد. در سال ۱۸۵۴ م. نخستین لامپ برق را اختراع کرد که حدود چهارصد ساعت نور می‌داد اما آن را به نام خود به ثبت نرساند. پس از وی ، ، (۱۸۷۵ م) و جوزف سووان (۱۸۷۸ م) مدل‌های دیگر چراغ‌های الکتریکی را ارائه کردند.

کمی پیش از آنکه ادیسون نیز وارد این عرصهٔ جدید شود، والیس صنعتگر آمریکایی نوعی چراغ برق را روانهٔ بازارکرده بود که نمونه‌ای از آن به دست ادیسون رسید (۱۸۷۸ م). دستگاه والیس تشکیل می‌شد از چارچوبی با یک حباب و دو میلهٔ فلزی متحرک که به هر کدام تکه ذغالی متصل بود. عبور جریان برق از میله‌ها باعث می‌شد که دو قطعه ذغال بسوزند و میانشان قوس الکتریکی بسیار درخشانی به رنگ آبی پدیدار شود.

این چراغ الکتریکی ابتدایی بازده پایینی داشت زیرا مصرف برق آن زیاد و عمر ذغال‌هایش کم بود. با این وجود، ادیسون که به اهمیت اختراع والیس پی‌برده بود، تصمیم گرفت آن را اصلاح کند و به جای ذغال مادهٔ مناسب تری بیابد که با برق کمتر مدت درازی روشنایی بدهد و به مرور زمان نسوزد و از بین نرود.

پس از یک سال تلاش بی‌وقفه و آزمایش صدها مادهٔ گوناگون، سرانجام ادیسون و همکارانش توانستند با خالی کردن هوای داخل حباب و استفاده از نخ معمولی کربونیزه (ذغالی‌شده) لامپی بسازند که تا چهل ساعت نور بدهد. این موفقیت اولیه موجب شد تا آنها با پشتکار بیشتری به تحقیقات خود ادامه دهند و زمانیکه موفق شدند عمر متوسط چراغ برق را به پانصد ساعت برسانند، ادیسون تشخیص داد که زمان مناسب برای نمایش آن فرا رسیده‌است.

البته نمونه لامپ ادیسون قبل از ارائه توسط شخص دیگری تولید و در اداره ثبت بریتانیا به اسم دانشمندی به نام سوان ثبت شده بود و این ثابت می‌کند لامپ ادیسون چیز جدیدی نبود ولی با این حال نباید تلاش‌های ادیسون را در راستای ترویج این تکنولوژی نادیده گرفت^[۲]

او از روزنامه‌نگاران و صاحبان سرمایه دعوت کرد تا در شب ۳۱ دسامبر ۱۸۷۹ م. برای دیدن اختراع جدیدش به منلوپارک بیایند. به دستور او آزمایشگاه و اطراف آن را با صدها لامپ برق آراستند بطوریکه محوطهٔ منلوپارک و جادهٔ منتهی به آن غرق در نور شده بود. ادیسون میهمانان خود را با چیزی روبرو کرده بود که برایشان سابقه نداشت. منظرهٔ لامپ‌های نورانی بازدیدکنندگان را به شدت تحت تأثیر قرار داد؛ بطوریکه وقتی ادیسون نقشهٔ خود را برای تأسیس یک کارخانهٔ بزرگ الکتریسیته در نیویورک مطرح کرد پیشنهادش با استقبال گرم سرمایه‌داران حاضر روبرو شد.

عصر الکتریسیته

در ۲۷ ژانویه ۱۸۸۰ ادیسون تقاضانامهٔ دریافت امتیاز اختراع «لامپ روشنایی الکتریکی» را به ادارهٔ اختراعات آمریکا تسلیم کرد اما با درخواستش موافقت نشد. کارشناسان سازمان معتقد بودند که طراحی و ساخت لامپ ادیسون بر مبنای مطالعات ویلیام سایر انجام شده است؛ بنابراین تنها امتیاز اختراع رشتهٔ ذغالی شده پرمقاومت (مادهٔ تولیدکنندهٔ نور لامپ) به ادیسون تعلق گرفت.

در ۱۳ فوریه ۱۸۸۰ م. وی به کشف یک پدیدهٔ مهم فیزیکی نائل آمد که اکنون به اثر ادیسون معروف است.

دو سال پس از نمایش عمومی لامپ الکتریکی، (۱۸۸۲ م) ساختمان کارخانهٔ مرکزی تولید برق موسوم به «ایستگاه پرل استریت» به پایان رسید و در چهارم سپتامبر همان سال نخستین سیستم توزیع نیروی الکتریسیته در جهان با قدرت ۱۱۰ ولت و ۵۹ مشتری در پایین محلهٔ منهتن به دست ادیسون افتتاح گردید.

چندی بعد ادیسون کوشید تا حق امتیاز لامپ برق را در بریتانیا از آن خود کند و بر رقیبش جوزف سووان – که مستقل از ادیسون موفق به اختراع لامپ حرارتیِ رشته کربنی شده بود- پیروز شود اما پس از یک دعوای حقوقی بی‌حاصل، دو طرف با یکدیگر به توافق رسیدند و برای بهره‌مند شدن از منافع اختراعشان در بریتانیا شرکت «ادیسووان» را تأسیس کردند. این شرکت در سال ۱۸۹۲ م. جزئی از کمپانی بزرگ جنرال الکتریک (متعلق به ادیسون) گردید.

شیوهٔ ادیسون

همانطور که گفته شد، بیشتر اختراعات ادیسون حاصل تکمیل ایده‌های دیگران و کار دسته‌جمعی گروه بزرگی از تکنسین‌ها و کارمندانی بود که تحت نظارت او به تحقیق و آزمایش می‌پرداختند. دستیار آفریقایی-آمریکایی ادیسون که در پروژهٔ چراغ الکتریکی نقش مهمی داشت، از جملهٔ این افراد است. اگر امروز کمتر نامی از کسانی مانند او به میان می‌آید، به این دلیل است که ادیسون غالباً همکاران خود را در افتخار و اعتبار اختراعاتش سهیم نمی‌کرد. با این همه شکی نیست که بدون قدرت سازماندهی و خصوصاً همت بلند ادیسون دست یافتن به این همه موفقیت ممکن نبود. نیکلا تسلا فیزیکدان بزرگ و یکی از همکاران ادیسون دربارهٔ روش او برای حل مسائل می‌نویسد: «اگر ادیسون می‌خواست سوزنی را در انبار کاهی پیدا کند، با پشتکارفراوان دانه به دانه رشته‌های کاه را کنار می‌زد تا بالاخره سوزن نمایان شود. بارها با تأسف شاهد بودم که چگونه بخش اعظم وقت و انرژی او صرف یافتن یک فرمول جزئی یا انجام دادن محاسبه‌ای کوچک می‌شد. » ادیسون خود نیز در این‌باره گفته‌است: «نوآوری عبارت است از یک درصد الهام روح و نود و نه درصد عرق ریختن و تلاش کردن. »

تسلا دانشمندی شایسته و بهترین کارمند ادیسون بود. او ابتدا از طرف ادیسون مأمور شده بود تا راه‌های توسعهٔ سیستم‌های جریان مستقیم (DC) را بررسی کند اما چون پس از پایان کار ادیسون تعهدات مالی خود را زیر پا گذاشت تسلا تصمیم به ترک شرکت او گرفت. با پذیرش استعفای تسلا، ادیسون مرتکب اشتباه بزرگی شد چرا که چندی بعد تسلا با کشف جریان متناوب (AC) در برابر امپراتوری ادیسون و سیستم DC او قد علم کرد. او با حمایت جرج وستینگهاوس کارخانه‌دار معروف سامانه‌های چندفازی توزیع برق را برپایهٔ جریان AC تکامل بخشید که بسیار کارآمدتر از سیستم ادیسون بود. با وجود تبلیغات منفی جنرال الکتریک، جریان AC روز به روز رواج بیشتری یافت و سرانجام سلطه ادیسون را بر بازار صنایع الکتریکی درهم شکست.

سینما

در سال ۱۸۸۹م. یکی از کارمندان شرکت ادیسون به اسم نوعی دستگاه نمایش فیلم اختراع کرد که پنج سال بعد(۱۸۹۴م) با نام تجاری نیویورک به معرض نمایش گذاشته شد. کینه‌توسکوپ دستگاهی بود که هرکس از سوراخ آن به درون می‌نگریست و دسته‌ای را می‌چرخاند، تصاویر متحرکی را مشاهده می‌کرد. این وسیله ابتدا به‌عنوان مکمل گرامافون و برای رونق بخشیدن به بازار آن طراحی شده بود وهدف آن بود که با افزودن امکان تماشای عکس متحرک، بر جذابیت گرامافون نزد خریداران افزوده شود.

با وجود اهمیت این اختراع، ادیسون یا دیکسون را نمی‌توان پایه‌گذار سینما دانست؛ کینه‌توسکوپ آن‌ها بیشتر به ماشین «شهر فرنگ» شبیه بود و دریک زمان بیش از یک نفر نمی‌توانست از آن استفاده کند. چنین دستگاهی در عصر جدید که تودهٔ مردم به هیجان و سرگرمی‌های دسته‌جمعی نیاز داشتند چندان به کار نمی‌آمد. ایدهٔ بزرگ کردن تصاویر و بکارگیری پردهٔ نمایش هرگز به ذهن ادیسون نرسید چون همان طور که گفتیم از اختراع کینه‌توسکوپ مقصود دیگری داشت ولی حدود یک سال بعد صنعتگر ثروتمند فرانسوی با ساختن دوربین فیلم‌برداری و پروژکتور و افتتاح اولین سالن سینما در گراند کافه پاریس (۲۸ دسامبر ۱۸۹۵م) نخستین گام‌ها را برای علاقه‌مند کردن مردم به این پدیدهٔ نو برداشت. پس از گذشت چند سال، سالن‌های نمایش فیلم در اروپا و آمریکا آن قدر فراوان شده بود که ادیسون نیز چاره‌ای جز پیوستن به این جریان و کنار گذاشتن سینمای تک نفره‌اش ندید.

ادیسون در تبدیل سینما به رسانه‌ای همگانی و صنعتی سودآور نقش مؤثری ایفا کرده‌است. فیلم استاندارد ۳۵ میلیمتری با چهار روزنه در لبهٔ هر فریم که هنوز مورد استفاده قرار می‌گیرد از یادگارهای ادیسون است. وی همچنین مؤسس اولین استودیوی فیلمسازی دنیا ( در ایالت نیوجرسی) است. نخستین فیلم کپی رایت شدهٔ تاریخ سینما با عنوان «عطسهٔ فرد اُت» در این استودیو ساخته شد. همچنین فیلم فرانکنشتاین (۱۹۱۰) نیز در استودیو و شرکت فیلم‌سازی وی ساخته شده است.

سال‌های پایانی

در اول فوریه ۱۸۹۳م. ادیسون ساختمان «بلک ماریا» نخستین استودیوی تصاویر متحرک را در ِ نیوجرسی به پایان برد. او کوشید تا اختراع دوربین فیلم برداری را تماماً به خود نسبت دهد و حق استفادهٔ انحصاری از آن را به دست آورد اما در ۱۰ مارس ۱۹۰۲م. ادعای او در یک دادگاه استیناف ایالات متحده رد شد.

در ۱۸۹۴م. او در زمینهٔ ترکیب فیلم و صدا تحقیقاتی انجام داد که سرانجام به اختراع بود با استقبال مردم مواجه نشد.

در ۶ ژانویه ۱۹۳۱م. ادیسون درخواست‌نامهٔ ثبت آخرین اختراع خود «وسیله نگهدارندهٔ اشیاء هنگام

:: برچسب‌ها: کیانوش کاظمی,

تصاویری از دروازه بهشت در چین

هتل 5 ستاره دل انگیز روی دریا (عکس)

هخامنشیان پیرو چه دینی بودند؟

نشر شور‌آفرین اخیرا کتابی را با عنوان «دین هخامنشیان» با ترجمه تالیف مرتضی ثاقب‌فر و ژاک دوشن گیمن منتشر کرده است که در آن سعی بر این شده تا به این سوال اساسی پاسخ داده شود که مردمان سلسله باستانی هخامنشی در ایران پیرو چه دین و آئینی بوده‌اند.

ثاقب‌فر در مقام یک جامعه‌شناس، ایرانشناس و تاریخدان در این کتاب که همران با دومین سالگرد درگذشت وی منتشر شده‌ به بررسی سنجش‌گرانه دین هخامنشیان و دیدگاه‌های پژوهشگران مختلف از سراسر دنیا درباره دین هخامنشیان پرداخته و در نهایت نیز نظر خود را بیان کرده است.

کتاب اما در ادامه نوشته‌ای از ژاک دوشمن گیمن از ایرانشناسان نامدار معاصر را منتشر کرده است که در آن به مساله اصالت زرتشت و دین هخامنشیان و نیز رابطه دین و سیاست در این حکومت از کوروش تا خشایارشا پرداخته شده است.

ثاقب‌فر بخش نخست از این کتاب را با موضوع نام زرتشت در کتیبه‌های ایرانی و متون یونانی آغاز می‌کند و پس از آن به موضوع نبودن نام اوستا در کتیبه‌ها، لوحه‌ها و نوشته‌های مورخان باستانی می‌پردازد.

یکتاپرستی گاهانی و چندگانه پرستی هخامنشی و آئین‌هایی چون نوشیدن نوشابه هوم، دفن مردگان، نام‌ها و القاب پادشاهان هخامنشی، نبود اصطلاحات خاص زرتشتی و موضوع گل‌نبشته‌های تخت جمشید نیز مسائل دیگری است که بخش اول این کتاب در تعقیب ریشه‌های دین هخامنشیان به آن پرداخته است.

بخش دوم این کتاب اما به موضوع اصالت زرتشت از نگاه گیمن پرداخته که در آن با نگاهی به پژوهش‌های انجام شده در این زمینه به مقایسه ایزدان، اشخاص، اعمال و آئین‌ها، پرستشگاه‌ها و قربانگاه‌ها و اسطوره‌ها و نمادها در این آئین پرداخته شده است.

ثاقب‌فر در بخشی از کتاب خود می‌نویسد: اصطلاح زرتشتی و دین زرتشت چیزی است که امروزه ما و غربیان و خود آنان به خویش اطلاق می‌کنند، حال آنکه نه در روزگار ساسانی و نه پیش از آن تا دوره هخامنشی چنین نبوده است بلکه تا جایی که مدارک در دست است آنان لقب مزدیسنان یعنی مزدا پرست داشته‌اند.

این خطا موجب شده که برخی مخالفا و ایران شناسان ناآگاه، هخامنشیان را پیرو دین کهنی به نام مزدیسنان بینگارند که گویا به پندار ایشان با دین زرتشت به معنای امروزی آن تفاوت داشته است.

این کتاب در ۱۹۵ صفحه و با قیمت ۱۵۵۰۰تومان از سوی نشر شورآفرین منتشر شده است

پل زیبای دلیچان از آثار ملی ایران

پل دلیچای که سالیان طولانی راه ارتباطی تهران به شمال بوده، حالا سالیان سال است دارد رو به ویرانی می‌ رود. این پل در فهرست آثار میراث فرهنگی ایران ثبت شده و با اینکه یک بار مرمت شده توانی برای مبارزه و ایستادگی در برابر رد شدن ماشین آلات راهداری ندارد.

پل فردوسی یا دلیچانی مربوط به دوره پهلوی اول است و در شهرستان دماوند، روستای دلیچانی واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۸۶۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. پل فردوسی دارای 5 دهانه است كه 3 دهانه آن به یك اندازه و دو دهانه جانبی آن كوچكتر است.

در قسمت فوقانی دهانه میانی یعنی قسمت شمال غربی و جنوب شرقی پل دو كتیبه وجود دارد كه نام پل، سال احداث و اداره طرق ناحیه 8، روی آنها مرقوم شده است. طول پل 45 متر و عرض آن حدود 4.5 متر است.مصالح اصلی پل از سنگ های تراش دار و ملات سیمان است.

عینک طبی باستانی در ایران (عکس)

تصویر فوق مدل عینک طبی باستانی در ایران می باشد.

عینک استخوانی نخستین عینک (ابزاری برای اصلاح مشکلات اُپتیکی چشم) یافته شدهٔ ساخت بشر است و مربوط به هزاره‌های چهارم و سوم قبل از میلاد است.

عینک استخوانی مربوط به هزاره چهارم و سوم قبل از میلاد که در کشفیات باستان‌شناسی یانیک تپه در ۳۰ کیلومتری جنوب غربی شهر تبریز نزدیک تازه کَند و به فاصله ۳ کیلومتری شهر خسرو شاه در سال ۱۳۴۱ توسط دکتر علی اکبر سرفراز (باستان‌شناس) از روی جسد دختری به دست آمده است.

صومعه تاریخی گغارد در ارمنستان (عکس)

آشنایی با صومعه تاریخی گغارد در ارمنستان

صومعه گغارد (Monastery of Geghard) اولین کلیسای غاری دنیا که در چهل کیلومتری ایروان ، ارمنستان واقع شده است. صومعه گغارد (به معنی سرنیزه) با معماری منحصر به فرد خود در استان کوتایک (Kotayk) ، ارمنستان واقع شده , این کلیسا در واقع بخشی از کوه مجاور است که تراشیده شده و در میان صخره ها و دره ای زیبا احاطه شده است(2 بخش دررونی و بیرونی کوه). گغارت به عنوان یکی از میراث های جهانی یونسکو ثبت شده است.

گغارد درون دره ای خوش منظره در فاصله 9 کیومتری از معبد گارنی( garni ) نهفته است ،این کلیسا نام خود را از نیزه مقدسی که مسیح در زمان مصلوب شدن به وسیله آن مجروح شده گرفته است . بنا به روایات نیزه نیز در اینجا نگهداری می شده اما هم اکنون در خزانه مقدس در کلیسای مادر یعنی اچمیادزین (Echmiadzin) قرار دارد.

 ساختمان این صومعه جذاب ، از گرانیت سخت کنده کاری شده و جزو چهارکلیسای نایابی می باشد که در صخره و دره ها بنا شده اند. بنا بر افسانه ها ،گغارد در قرن 4 بنا گذاشته شد. در هر حال قدمت این کهن ترین کلیسای غاری شکل ، به قرن 7 باز می گردد .در آن زمان به Ayrivank (غار و صومعه) نام داشته که بخشی از آن توسط حمله اعراب در سال 923 سوزانده شد. در جوار صومعه ، در سمت چپ بر روی تپه ، سلول های رهبانی غار مانندی که توسط راهبان ساخته شده اند قابل رویت است. درخت ها با پراکندگی نقطه وار تا طرف دیگر صومعه در نزدیکی رودخانه امتداد دارند.

 بنا به روایات اگر دعا و یا آرزو ای دارید باید تکه ای از پارچه لباس خود را به درختی در نزدیکی صومعه گره بزنید ، تا آرزویتان به حقیقت بپیوندد. در داخل صومعه گغارت دو کلیسا ساخته شده در قرن 13 وجود دارند. ساختار اصلی یعنی کلیسا Surp Astvatsatsin (مادر خدای مقدس) در 1215 ساخته شده ، ورودی مجاور که تقریبا بزرگتر از کلیسا می باشد با سقف پیچیده و حکاکی شده (داری 9 قوس) در سال های 1215-1225بنا شده است، بیرون کلیسا بالاتر از درب جنوب ، نشان خانواده شاهزاده زاکاریان وجود دارد. این نماد شیر سلطنتی همانند نماد های سلطنتی اقوام شرقی است.

 در سمت راست راهرو، دو ورودی سنگی وجود دارد. ورودی سمت چپ (ساخته شده در سال 1240) شامل حوضچه ای می باشد که از آب چشمه پر میشود .آب این چشمه مقدس بوده و خوش شانسی می آورد .روایت است که پاشیدن مقداری از این آب بر بدن پوست را جوان میکند. در سمت راست کلیسای کوچکی وجود دارد که در سال 1263 ساخته شده و شامل چهار ستون و مقبره شاهزاده Papaq Proshian و همسرش ، Hruzakan است بر روی این مقبره نشانی یک شکل دو شیر زنجیر شده و یک عقاب به عنوان یادبود این خانواده حک شده است.

در سمت چپ پله هایی سنگی بر روی تپه 10 متری ، کلیسا کوچک تراشیده شده از سنگ خام بنا شده است . با توجه به اینکه این کلیسای کوچک از سنگ اطراف حک شده است ، ابعاد آن خارق العاده است. آکوستیک آنجا نیز بسیار شگفت انگیز است. در گوشه دریچه ای وجود دارد که رو به کلیسای پایین است.. در سمت راست کلیسا پله های وجود دارند که به سلول های راهبان منتهی می شوند.

در این مسیر همچنین خاچکار های(صلیب حکاکی شده از سنگ) متعددی وجود دارند. در خارج از صومعه مکانی مخصوصی برای مراسم قربانی نیز وجود دارد. بدون شک بازدید از صومعه گغارت ، با سنگ برش ها و مقبره های منحصر به فردش ، که به خوبی حفظ شده و نمونه کاملی از معماری قرون وسطی ارامنه مسیحی و هنر تزئینی آنان است،و یکی از فراموش نشدنی ترین خاطرات شما را در طول سفر ارمنستان خواهد بود.

کشف عتیقه جات ناب دوره هخامنشی توسط یک چوپان (عکس)

مروری بر بزرگترین انفجارهای تاریخ دنیا

از زمانی که تاریخ به خاطر می‌آورد انفجار چه از نوع طبیعی و چه مصنوعی با فاجعه، مرگ و وحشت انسان همراه بوده است.گاهی انفجارها جهت تاریخ را تغییر داده‌اند و برخی انفجارها حیات موجودات را متحول کرده‌اند. در ادامه شمارش معکوسی خواهیم داشت بر ۱۰ مورد از بزرگترین انفجارهای تاریخ جهان؛ همراه زومیت باشید.

۱۰ – فاجعه در تگزاس

سال ۱۹۴۷ بر عرشه‌ی کشتی SS Grandcamp که در اسکله‌ی بندر تگزاس سیتی پهلو گرفته بود آتش سوزی رخ داد. این کشتی حامل محموله‌ی شیمیایی فوق‌العاده خطرناک نیترات آمونیم برای استفاده در کود و مواد منفجره بود. بر اثر انفجار این کشتی دو هواپیما در آسمان منفجر شدند و همچنین یک سری انفجار زنجیره‌ای رخ داد؛ با منفجر شدن کشتی باری دیگری که حامل ۱۰۰۰ تن نیترات آمونیم بود و پالایشگاهی که در آن نزدیکی بود حدود ۶۰۰ نفر کشته و ۳۵۰۰ نفر زخمی شدند. این انفجار بدترین حادثه‌ی صنعتی در تاریخ ایالات متحده به حساب می‌آید.

۹ – انفجار هالیفاکس

سال ۱۹۱۷ یک کشتی باری فرانسوی حامل مواد منفجره برای استفاده در جنگ جهانی اول با یک کشتی بلژیکی در بندر هالیفاکس کانادا برخورد می‌کند و در نتیجه بزرگترین انفجار به دست انسان تا آن زمان رخ می‌دهد. نیروی حاصل از این انفجار برابر با سه هزار تن TNT ستونی از موج ۶۱۰۰ متری را بر روی شهر هالیفاکس می‌ریزد و باعث ایجاد سونامی ۱۸ متری می‌شود که تا شعاع دو کیلومتری اطراف محل انفجار را کاملاً ویران می‌کند. بر اثر این فاجعه تقریباً ۲۰۰۰ نفر کشته و ۹۰۰۰ نفر مجروح شدند. این انفجار همچنان بزرگترین انفجار تصادفی انسان در طول تاریخ است.

۸ – چرنوبیل

سال ۱۹۸۶ بر اثر اشتباه متصدیان راکتور هسته‌ای چرنوبیل در اوکراین که آن زمان قسمتی از اتحاد جماهیر شوروی بود منفجر می‌شود. در اثر این حادثه سرپوش دو هزار تنی راکتور منفجر شده و آلودگی رادیو اکتیوی ۴۰۰ بار قوی‌تر از بمب اتمی هیروشیما در آسمان منتشر می‌شود. در اولین روز بیشتر از ۱۳۰ نفر بر اثر آتش سوزی و آلودگی از بین می‌روند. ابتدا محیط اطراف پالایشگاه به رادیواکتیو آلوده می‌شود اما به تدریج ابرهای آلوده پراکنده شده و بخش وسیعی از اروپا را با باران رادیواکتیو آلوده می‌کنند. در آن زمان اتحاد جماهیر شوروی پخش هرگونه اخباری درباره‌ی این انفجار را ممنوع کرده بود، این انفجار مشخص کرد مقدار تشعشعی که انسان می‌تواند تحمل کند یک پنجم مقداری است که شوروی به دنیا گفته بود، مواد رادیواکتیوی که بر اثر این انفجار آزاد می‌شوند برای ساخت ۱۰۰ بمب اتمی کافی بودند و حتی باعث تغییرات رادیواکتیو در نیمکره‌ی جنوبی شدند. با‌گذشت سال‌ها از حادثه‌ی چرنوبیل هنوز هم ناهنجاری‌ها و جهش‌های ژنتیکی در انسان و حیوانات آن منطقه به چشم می‌خورد.

هنوز هم ورود تا محدوده‌ی ۳۰ کیلومتری اطراف نیروگاه چرنوبیل خطرناک و ممنوع است. بر اثر این فاجعه ۲۰ هزار نفر کشته و حدود ۲۰۰ هزار نفر دچار معلولیت شده‌اند، ۶۰۰ هزار نفر در معرض تابش با دُز بالا قرار می‌گیرند، همچنین بسیاری از ناهنجاری‌ها و تعداد زیادی سرطان تیروئید در اوکراین و کشورهای همسایه پس از این حادثه به وجود آمده است.

۷ – انفجار ترینیتی

اولین آزمایش بمب اتمی در سال ۱۹۴۵ و در سایت ترینیتی در نزدیکی الماگوردو نیومکزیکو اتفاق می‌افتد. بر اثر این انفجار نیرویی تقریباً برابر با ۲۰ هزار تن TNT آزاد می‌شود، رابرت اوپنهایمر دانشمند درگیر در این پروژه بعدها می‌گوید هنگام تماشای این انفجار به خطی از کتاب مقدس هندوها بهگودگیتا فکر می‌کرده که می‌گوید: من مرگ خواهم شد، نابود کننده‌ی دنیاها! بعدها بمب اتمی باعث پایان یافتن جنگ جهانی دوم می‌شود و برای دهه‌ها طلیعه‌ای از ترس، مرگ و نابودی را برای انسان به ارمغان می‌آورد. به تازگی دانشمندان متوجه شده‌اند ممکن است شهروندان نیومکزیکو در معرض تشعشعی هزار بار بیشتر از حد مجاز قرار گرفته باشند.

۶ – انفجار تونگوسکا

سال ۱۹۰۸ انفجاری مرموز در مسیر رود تونگای در سیبری روی می‌دهد که به موجب آن محدوده‌ای به مساحت دو هزار کیلومتر مربع از جنگل کاملاً صاف می‌شود، و مساحتی به اندازه‌ی شهر توکیو از ۸۰ میلیون درخت ریشه‌کن می‌شود. دانشمندان فکر می‌کنند این اتفاق به علت برخورد یک شهاب سنگ رخ داده است، شهاب سنگی که احتمالاً ۲۰ متر قطر و ۱۸۵ هزار تن وزن داشته است. این اندازه بیشتر از هفت برابر کشتی تایتانیک است و انرژی برخورد آن چهار مگا تن TNT یعنی ۲۵۰ بار قوی‌تر از انفجار هیروشیما بوده است. همچنین تئوری‌هایی در باره‌ی احتمال دست داشتن بیگانه‌ها، ایجاد بمب هیدروژنی طبیعی، اشعه‌ی مرگ نیکولای تسلا یا برخورد سیاه‌چاله‌ای یا ضد ماده‌ای نیز در این مورد مطرح شده است.

۵ – آتشفشان تامبورا

سال ۱۸۱۵ آتشقشان تامبورا در اندونزی با نیرویی تقریباً برابر با هزار مگاتن از TNT منفجر شد که بزرگترین فوران آتشفشانی ثبت شده در تاریخ به حساب می‌آید. این انفجار باعث پرتاب حدود ۱۴۰ میلیارد تن از ماگمای مذاب به اطراف می‌شود. با این فوران بیشتر از ۷۱ هزار نفر از مردم اطراف کوه از بین می‌روند اما این پایان ماجرا نبود. خاکستر فوران باعث ایجاد تغییرات پیچیده‌ی آب و هوایی در زمین می‌شود طوری که در سال بعد دنیا تابستانی به خود نمی‌بیند. تابستان سال ۱۸۱۶ در آلبانی و نیویورک برف می‌بارد و رودخانه‌ها یخ می‌بندند، همچنین صدها هزار نفر بر اثر قحطی و گرسنگی در سراسر جهان جان می‌بازند.

۴ – برخورد منجر به انقراض K-T

تقریباً ۶۵ میلیون سال پیش در تحولی ناگهانی پس از میلیون‌ها سال عصر دایناسورها به پایان می‌رسد. اگرچه احتمالاً تا قبل از انقراض کرتاسه جهان در معرض تغییرات سهمگین آب و هوایی قرار داشته است اما دانشمندان قویاً معتقدند که برخورد یک شهاب سنگ باعث انقراض کرتاسه‌ی سوم یا K-T شده است و بیشتر از نیمی از جانداران زمین را از بین برده است. این ستاره‌ی دنباله‌دار یا سیارک قطری حدود ۱۰ کیلومتر داشته است و با نیرویی برابر ۱۰ هزار گیگاتن TNT به زمین برخورد کرده است که بیشتر از هزار برابر قدرت کل زرادخانه‌های هسته‌ای جهان است. پس از این برخورد جهان با گرد و غبار پوشانده شده و توفان آتش و سونامی تا ارتفاع چند صد کیلومتری هر جنبده‌ای را تبدیل به خاکستر کرده است. دهانه‌ای به گستردگی ۱۸۰ کیلومتر در ساحل یوکاتان مکزیک ممکن است محل این انفجار بوده باشد.

۳ – برخورد دنباله‌دار شومیکر-لِوی ۹

از این به بعد شمارش معکوس انفجارها به قدرتی می‌رسد که اگر روی زمین اتفاق افتاده بود، امروز اینجا نبودیم. قبلاً از مشتری به عنوان سپر دفاعی زمین نام برده بودیم. سال ۱۹۹۴ ستاره‌ی دنباله‌دار شومیکر در دام جاذبه‌ی قدرتمند مشتری می‌افتد. این جاذبه باعث تکه شدن شهاب سنگ به ابعاد حدود ۳ کیلومتری می‌شود و با سرعت حدود ۶۰ کیلومتر بر ثانیه ۲۱ تکه از این شهاب غول پیکر بر سطح مشتری سقوط می‌کنند. بزرگترین این برخوردها انفجاری را ایجاد می‌کند که آتش آن حفره‌ای سه هزار کیلومتری روی ابرهای مشتری ایجاد کرده و پس از آن نقطه‌ی سیاهی در حدود ۱۲ هزار کیلومتر یعنی در حدود ابعاد زمین روی این سیاره به وجود آورد. تخمین زده می‌شود قدرت این انفجار باید بیشتر از ۶ هزار گیگاتن از TNT بوده باشد.

۲ – انفجار ابرنواختر

ابرنواخترها انفجارهای ستاره‌ای هستند که می‌توانند کهکشانی را با تابش و نیروی خود نورافکنی کنند. درخشان‌ترین ابرنواختر ثبت شده در تاریخ در بهار سال ۱۰۰۶ میلادی و در صورت فلکی لوپوس (گرگ) اتفاق افتاده است. آنچنان که در کتاب‌ها تاریخی ذکر شده به نظر می‌رسد در فاصله‌ای حدود ۷۱۰۰ سال نوری از ما که فاصله‌ای نزدیک به حساب می‌آید ابرنواختری به وجود آمده که شب را روشن کرده و نور آن حتی در روز نیز قابل مشاهده بوده است. مردم آن زمان شب‌ها در زیر نور این ستاره مطالعه کرده‌اند و در روزها ماهی آتشین در آسمان داشته‌اند.

۱ – دورترین و بزرگترین

انفجار اشعه گاما قوی‌ترین انفجار شناخته شده در جهان است. بزرگترین نشانه از انفجار امواج گاما تاکنون از فاصله‌ای در حدود ۱۳ میلیارد سال نوری و از ستاره‌ای به نام GRB 090423 به ما رسیده است. انرژی حاصل از این انفجار گاما در هر ثانیه بیشتر از کل انرژی ستاره‌ای مثل خورشید است که در طول ۱۰ میلیارد سال از عمر خود منتشر می‌کند و هر سیاره‌ای را که بر سر راهش قرار گیرد از بین خواهد برد. این انفجار به احتمال زیاد از ستاره‌ای در حال مرگ به اندازه‌ی ۳۰ تا ۱۰۰ برابر خورشید سرچشمه گرفته است.

اما انفجار بزرگ

شاید منتظر شنیدن نام مهبانگ به عنوان بزرگترین انفجار جهان بودید اما نظریه پردازان مهبانگ را یک انفجار نمی‌دانند. تصور نادرست آن است که جهان از یک نقطه از فضا با انفجاری آغاز شده است اما در‌ واقع با به وقوع پیوستن مهبانگ بافت فضا-زمان همراه با کیهان منبسط شده است. در این حالت جهان خود به خود گسترده شده نه اینکه انرژی قسمتی از جهان را دستخوش تغییر کند

حمام تاریخی دیدنی رومی در استامبول

اثار تاریخی در شیراز

خم نعل اسب، آریزونا

خم نعل اسب (به انگلیسی: Horseshoe Bend) نام خمیدگی‌ای از رودخانهٔ کلرادو است که به نعل اسب شباهت دارد و در نزدیکی شهر پیج، آریزونا، ایالات متحده قرار دارد. مردم منطقه از این خمیدگی اغلب با نام «کینگ بند» یاد می‌کنند. با ورود به این مکان وهم آلود با خمیدگی نعل اسبی در رودخانه کولورادو و رنگ‌های غنی، احساس می‌کنیم به سرزمین بیگانگان قدم گذاشته ایم!

دره های بیابانی؛ خشک ترین نقطه جهان

حدود ۲ میلیون سال است که در دره های بیابانی (dry valleys) واقع در آنتارتیکا بارندگی صورت نگرفته است و فاقد یخ، آب یا برف هستند. می گویند دره های خشک آنتارتیکا با زمین های خشک و بی آب و علف پوشیده از شن، شبیه ترین قسمت زمین به کره مریخ است. این سرزمین جایی است در میان Victoria land ، McMudo، Sound . از آن دست زمین هایی که هرگز رنگ برف به خود نمی بینند . اما دلیل شباهت این منطقه به مریخ بیابانی بودن آن نیست که در زمین بیابان بی آب و علف کم نیست، بلکه چیزهایی در این منطقه مشاهده

می شود که در زمین دیده نشده است؛ یخ در بیابان . در این منطقه دره هایی هست، پوشیده از یخ و البته در زیر یخ ها، در آب هایی شور،جاندارانی هم زندگی می کنند، چیز هایی که هرگز در هیچ منطقه بیابانی دیگری دیده نشده است . تحقیقات روی این موجودات و دلایل پیدایش این سرزمین همچنان ادامه دارد.

قله چیمبورازو در اکوادور؛ مرتفع ترین نقطه از مرکز زمین

همه می دانند که قله اورست با ارتفاع ۸۸۴۸ متر مرتفع ترین قله و بلندترین نقطه جهان از سطح دریاست اما آنچه خیلی ها نمی دانند این است که قله چیمبورازو با ارتفاع ۶۳۲۰ متر بلندترین نقطه جهان از مرکز زمین است. قله چیمبورازو در نزدیکی خط استوا حدود ۲ کیلومتر نسبت به قله اورست، از مرکز زمین دورتر است.

قله اورست

قله اورست به طور رسمی، با ارتفاعی بالغ بر ۸۸۴۸ متراز سطح دریا،  بلندترین قله ی جهان محسوب می گردد. صعود به قله اورست زیاد مشکل نیست، ولی این بدان معنی نیست که هر کسی می تواند آن را انجام دهد. برای صعود به اورست، علاوه بر ابزار و وسایل مورد نیاز، کمکهای تخصصی که ارزان هم نیستند، ضروری می باشد. تا به حال ۲۱۰ نفر از افرادی که قصد صعود به اورست را داشته اند، جان خود را در این راه از دست داده اند. اکثر آنها در منطقه ی موسوم به “منطقه ی مرگ” که شرایط آن به شدت بحرانی است(میزان اکسیژن برای حیات انسان کافی نیست) جان باخته اند.

کویر لوت؛ گرمترین نقطه ی زمین

در مورد گرمترین نقطه جهان بحث های بسیاری وجود دارد. برخی صحرای العزیزیه لیبی که بالاترین دمای ثبت شده در آن ۵۸ درجه سانتیگراد است و برخی دره مرگ (Death valley) در کالیفرنیا با ۵۶ درجه سانتیگراد را گرمترین نقطه جهان می دانند. اما ماهواره ی سازمان ناسا در کویر لوت دمای ۷۱ درجه سناتیگراد را نیز ثبت کرده است و کارشناسان معتقدند که این دما بالاترین دمای ثبت شده در جهان است.

قلعه سیجیریا، سریلانکا

سیجیریا در ناحیه ماتیل سریلانکا یک صخره بسیار بزرگ نظامی و در واقع یک قلعه قدیمی است که در میان جنگلهای پهناور پنهان شده است. این محل به جهت نقاشیهای باستانی مورد توجه توریستها است.

معابد انگکور وات

انگکور وات نام مجموعه ای از معابد است که در اوایل سده دوازدهم برای شاه سوریاوارمان دوم در انگکور در کامبوج ساخته شد تا پرستشگاه حکومتی و پایتخت او قرار گیرد. این معبد که در ابتدا معبدی هندو بود و به ویشنو، خدای هندیان تقدیم شده بود پس از ورود آیین بودا به معبدی بودایی بدل شد. انگکور وات که تا به امروز به خوبی حفظ شده است هنوز هم تنها پرستشگاهی است که از زمان ساختش تا کنون به عنوان یک مرکز مذهبی استفاده می شود.

این معبد بزرگترین بنای مذهبی در جهان است و معماری اصیل خمری را می توان در آن مشاهده نمود. انگکور وات که اصلی ترین جاذبه گردشگری کامبوج است، نشان ملی آن کشور نیز به شمار می آید و طرح آن بر روی پرچم کامبوج نیز نقش بسته است. “انگکور وات” ترکیبی امروزی به معنای “پرستشگاه شهر” است. “انگکور” شکل بومی کلمه نوکور است که از واژه سانسکریت ناگارا به معنای پایتخت یا شهر گرفته شده و “وات” نیز واژه خمری برای معبد است. پیشتر این معبد به نام Preah Pisnulok شناخته می شد که لقب پس از مرگ بنیان گذارش شاه سوریاوارمان دوم بود.

خانه های Matmâta ، تونس

ساکنان Matmâta گودال هایی در زمین ایجاد کرده و سپس اقدام به حفر تونل بر روی دیواره های آن کرده اند. این خانه های باستانی یکی از عجیب ترین اماکن موجود در جهان است. تا کنون هیچ کس دقیقا متوجه نشده است که آنها چرا این راه را برای ساختن خانه انتخاب کرده اند. اما گروهی می گویند که بربرها برای در پناه قرار گرفتن از دست مصریان آن ها را ساخته اند.

روستای Setenil de las Bodegas ، اسپانیا

این روستا در استان Andalucía ، در داخل سنگ ها ساخته شده است. وقتی وارد خانه هایشان می شوید صخره ها را می بینند، وقتی در شهر قدم میزنید از روی صخرها عبور می کنید. در گذشته به دلیل آب و هوای مطلوبش این شهر به انبار مفیدی جهت نگهداری از انواع مواد غذایی مبدل شده بود.

روستای کندوان، ایران

کندوان در ۵۰ کیلومتری جنوب غربی تبریز؛ یکی از روستاهای دهستان سهند می باشد که در ۱۸ کیلومتری جنوب اسکو، در دامنه سرسبز سلطان داغی واقع شده است. آنچه به کندوان هویت باستانی داده وجود منازل مسکونی در درون توده های مخروطی و هرمی شکل صخره ای است. روستاییان کندوان داخل این توده ها برای خود خانه مسکونی، آغل، انبار و کارگاه ایجاد کرده اند.

معماری صخره ای، حاکی از صحنه های مبارزه و جدال انسان با طبیعت و در خدمت گرفتن صخره های طبیعی است. در معماری معمولی، به وسیله مصالح ساختمانی گچ، آهک و خشت، هیئت اصلی بنا را به وجود می آورند، در صورتی که در معماری صخره‏ای فضای مورد نظر در درون توده سنگ هویدا می گردد و سنگ، مانند کالبدی، قشری مستحکم در اطراف این فضا ایجاد می کند.

در اثر فعل و انفعالات آتشفشانی کوه های سهند؛ منظره ه‏ایی در یکی از خوش آب و هواترین نقاط ایران ایجاد شده که بیشتر به نظر خواب و خیال می آید. ده ها کران چندتایی، جفتی، تکی، مخروطی شکل و دوک مانند؛ یکی از بهترین مناظر طبیعی ایران را مجسم ساخته است. از دهانه‏ های آتشفشان سهند و دیگر کوه های آتشفشانی اطراف، طی هزاران سال، مواد مذاب بیرون می‏جهیده است. این گدازه ها در طی قرون متمادی روی هم انباشته و به تدریج بر روی آنها پوسته‏ ای از سنگ ایجاد گردیده است. توده ها و گدازه های مذاب آتشفشانی به وسیله باد و بوران طی هزاران سال متمادی تغییر شکل داده و به فرم کران در آمده است. به تدریج قسمت های کمتر سخت کران ها ریخته و قسمت های سخت‏تر باقی مانده و وضعیت کنونی را که بیشتر به معجزه طبیعی شباهت دارد ایجاد نموده است. باد و باران مفرط به خصوص در کران های ناحیه ورودی روستا بیشتر موثر بوده و صدمه زیادی به آنها وارد آورده، در صورتی که در شرق و انتهای روستا به خاطر وجود تپه های مرتفع کران ها بلندتر و سالم‏تر باقی مانده است.

آنچنان که آنوبانینی مشاهده کرد؛ روستای کندوان دارای مسجد، حمام، مدرسه و آسیا می باشد که کران مسجد یکی از بزرگترین کران های روستا را تشکیل داده است. به دلیل شکل مخروطی خاص، اغلب کران های دارای طبقات مختلف، از داخل با یکدیگر ارتباط ندارند. کران ها عموما دارای دو طبقه بوده و در بعضی موارد سه و حتی چهار طبقه نیز در آنها ایجاد کرده اند.

ارتباط طبقات بالایی کرانها با خارج، از طریق پلکان های بسیار زیبایی از بدنه خود کران تامین گشته است. طبقه هم کف، اکثرا اصطبل بوده و طبقات دوم و سوم و چهارم به عنوان سکونت گاه استفاده می شود. در بعضی موارد از طبقه چهارم به عنوان انبار نیز استفاده کرده اند. آبریزها اکثرا در کنار معابر و در خارج از کران ها و محیط مسکونی قرار داشته و هر چند خانواده به طور مشترک دارای یک آبریز هستند. آبریزها اکثرا دارای چند محل نشیمن و انباره می‏ باشد که بستگی به شیب زمین دارد. به خاطر قطر و ضخامت زیاد کران ها، ایجاد نورگیر در طبقات پایین کار بسیار مشکلی است، بدین مناسبت نورگیرها اغلب در طبقات بالا واقع شده اند. جنس پنجره ها از چوب بوده اغلب به شکل شطرنجی و در آنها قطعات کوچک شیشه تعبیه شده است.

اما این روستای کوچک هتلی نیز دارد که آن هم از در صخره ساخته شده و دیدن آن خالی از لطف نیست.

کندوان یکی از ۳ روستای صخره‌ای جهان است که موجب جذابیت بی نظیر آن شده است. معماری روستای کندوان و جاری بودن زندگی مردم در قالب بافت قدیمی آن یک استثنا در دنیا به حساب می آید. چرا که دیگر در ترکیه و آمریکا کسی در کاپادوکیه و داکوتا زندگی نمی کند.

صومعه Roussanou، یونان

“Metéora” که به معنی “سنگ معلق در هوا” سنگی بزرگ است که در مقابل فرسایش تا کنون پایدار بوده است و این صومعه بر بلندای آن قرار دارد . این مکان در کشور یونان است.

شهر Cappadocia ، ترکیه

خانه برای ۲۵۰۰ نفر ! این شهر کوچک و شگفت انگیز که در قرن ششم ساخته است در میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. این مکان های عجیب در واقع رسوبات ماسه و سنگ است که توسط ساکنان به خانه تبدیل شده است.